Page 85 - dcp5

Basic HTML Version

76
อั
กษรไทยน้
อย
เรี
ยบเรี
ยงโดย รองศาสตราจารย์
วี
ณา วี
สเพ็
อั
กษรไทยน้
อย เป็
นอั
กษรสกุ
ลไทยที่
อยู่
ลุ่
มแม่
นํ้
าโขง กล่
าวคื
อทั้
งอาณาจั
กรล้
านช้
าง และภาคอี
สานของไทย
บางส่
วน ใช้
จดบั
นทึ
กเรื่
องราวต่
างๆ ที่
ไม่
ใช่
เรื่
องราวทางศาสนา เช่
น หนั
งสื
อราชการ (ใบบอกหรื
อลายจุ้
ม) กฎหมาย
วรรณกรรมนิ
ทาน อั
กษรไทยน้
อยได้
พั
ฒนามาจากอั
กษรไทยสมั
ยพระยาลิ
ไท แห่
งสุ
โขทั
ย และอั
กษรฝั
กขามของ
ล้
านนาต่
อมา ได้
พั
ฒนารู
ปแบบสั
ณฐานและอั
กขรวิ
ธี
เป็
นเอกลั
กษณ์
เฉพาะของกลุ่
มคนลุ่
มแม่
นํ้
าโขง ในที่
สุ
ดรู
ปแบบ
สั
ณฐานก็
พั
ฒนาต่
างไปจากอั
กษรต้
นแบบจึ
งมี
ชื่
อเรี
ยกว่
า “อั
กษรไทยน้
อย”
อั
กขรวิ
ธี
ของอั
กษรไทยน้
อยส่
วนมากจะเหมื
อนกั
นกั
บอั
กขรวิ
ธี
ของไทยปั
จจุ
บั
น โดยอั
กขรวิ
ธี
ของอั
กษรไทยน้
อย
จะวางพยั
ญชนะต้
นไว้
บนบรรทั
ด และวางสระไว้
รอบพยั
ญชนะต้
น คื
อ ด้
านหน้
า ด้
านหลั
ง ด้
านบน ด้
านล่
าง ส่
วน
พยั
ญชนะตั
วสะกดวางไว้
บนบรรทั
ดเดี
ยวกั
นกั
บพยั
ญชนะพยั
ญชนะเดี่
ยวอั
กษรไทยน้
อยมี
๒๗ รู
ป สำ
�หรั
บพยั
ญชนะ
ควบกลํ้
าหรื
อพยั
ญชนะตั
วนำ
�และพยั
ญชนะตั
วตามที่
ปรากฏมากที่
สุ
ดมี
๖ รู
ป คื
อ เมื่
อพยั
ญชนะตั
วตาม ตามหลั
พยั
ญชนะตั
วนำ
�มั
กจะเปลี่
ยนรู
ปโดยตั
วตามจะใช้
ครึ่
งตั
ว (น และ ม) หรื
อใช้
ตั
วเฟื้
องของอั
กษรธรรม (ย และ ล) สำ
�หรั
สระอั
กษรไทยน้
อยใช้
เขี
ยนไว้
รอบพยั
ญชนะตั
วเต็
ม คื
อ ด้
านหน้
า เรี
ยกว่
า สระหน้
า ด้
านหลั
ง เรี
ยกว่
า สระหลั
ด้
านบน เรี
ยกว่
า สระบน ด้
านล่
าง เรี
ยกว่
า สระล่
าง เหมื
อนสระอั
กษรไทยปั
จจุ
บั
น มี
๒๓ รู
ป นอกจากนี
มี
สระพิ
เศษ อี
๒ ตั
ว คื
อ ตั
ว ย เฟื้
อง ใช้
เขี
ยนแทนสระเอี
ย เมื่
อมี
ตั
วสะกด เหมื
อนกั
บอั
กษรธรรมอี
สาน เช่
น (เกี่
ยว), (เสี
ยง) ตั
ว หยอ
หยาดนํ้
า ใช้
เท่
ากั
บเสี
ยงสระออ สะกดด้
วย ย (ออย) เช่
น (คอย), (น้
อย) สำ
�หรั
บวรรณยุ
กต์
ในอั
กษรไทยน้
อยไม่
มี
รู
แต่
มี
เสี
ยงวรรณยุ
กต์
ครบทั้
ง๕ เสี
ยงเหมื
อนภาษาไทย โดยที่
ผู้
อ่
านต้
องผั
นหาเสี
ยงเอาเองตามความหมายของประโยค
หรื
อข้
อความนั้
นๆ เป็
นเกณฑ์
ในการพิ
จารณา เหมื
อนกั
นกั
บอั
กษรธรรมอี
สานทุ
กประการ
ปั
จจุ
บั
นเอกสารใบลาน ในหลายพื้
นที่
มี
การจั
ดเก็
บที่
ไม่
เหมาะสม และไม่
ได้
รั
บความเอาใจใส่
ทำ
�ให้
เสี่
ยงต่
อการ
สู
ญหาย และถู
กทำ
�ลาย รวมถึ
งการหาผู้
ที่
จะมาทำ
�การปริ
วรรต ถอดแปลเอกสารเหล่
านี้
ทำ
�ได้
ยากเนื่
องจากขาดการ
สื
บทอดกั
นเป็
นระยะเวลานาน และอั
กษรไทยน้
อยไม่
ได้
ถู
กนำ
�มาใช้
ในสั
งคมปั
จจุ
บั
น ทำ
�ให้
ขาดผู้
รู้
ผู้
สนใจ และกำ
�ลั
จะเลื
อนหายไปจากสั
งคมชาวอี
สาน
อั
กษรไทยน้
อย ที่
ปรากฏในภาคอี
สานปั
จจุ
บั
น มี
หลั
กฐานทั้
งที่
เป็
นศิ
ลาจารึ
ก เอกสารใบลาน และสมุ
ดข่
อยซึ่
พบกระจายอยู่
ตามพื้
นที่
จั
งหวั
ดต่
างๆ ในภาคอี
สานเกื
อบทุ
กจั
งหวั
ด มี
เอกสารใบลานที่
บั
นทึ
กด้
วยอั
กษรไทยน้
อยอยู่
ตามวั
ดต่
างๆ ใน จั
งหวั
ดมหาสารคาม จั
งหวั
ดขอนแก่
น จั
งหวั
ดชั
ยภู
มิ
จั
งหวั
ดกาฬสิ
นธุ์์
จั
งหวั
ดร้
อยเอ็
ด และจั
งหวั
ยโสธรเป็
นจำ
�นวนมาก โดยเฉพาะอย่
างยิ่
ง ในวั
ดที่
เป็
นศู
นย์
กลางของชุ
มชนเก่
าแก่
เช่
น วั
ดกุ
ดสิ
ม จั
งหวั
ดกาฬสิ
นธุ์
มี
เอกสารใบลานกว่
า ๑,๐๐๐ ผู
ก นอกจากนี้
เอกสารใบลานประเภทตำ
�รายา ที่
บั
นทึ
กด้
วยอั
กษรไทยน้
อยซึ่
งถื
อว่
าเป็
เอกสารที่
มี
ความสำ
�คั
ญมาก
อั
กษรไทยน้
อย ได้
รั
บการขึ้
นทะเบี
ยนเป็
นมรดกภู
มิ
ปั
ญญาทางวั
ฒนธรรมของชาติ
ประจำ
�ปี
พุ
ทธศั
กราช ๒๕๕๕