Basic HTML Version
79
เกวี
ยนสลั
กลาย
เรี
ยบเรี
ยงโดย กรมส่
งเสริ
มวั
ฒนธรรม
เกวี
ยน คื
อ พาหนะชนิ
ดหนึ่
ง มี
๒ ล้
อ ใช้
ควายหรื
อ วั
วเที
ยม ใช้
สำ
�หรั
บ
งานบรรทุ
ก ขนส่
ง เดิ
นทางไกล ทำ
�จาก ไม้
เนื้
อแข็
งเป็
นส่
วนใหญ่
เช่
น ไม้
พยู
ง
ไม้
แดง ไม้
ประดู่
ไม้
แคน (ไม้
ตะเคี
ยน)
ในการทำ
�เกวี
ยน ช่
างต้
องมี
ความรู้
ในการคำ
�นวณ สั
ดส่
วน ทั้
งส่
วน
โครงสร้
างและส่
วนประกอบย่
อยต่
างๆ ให้
เหมาะสมกั
บลั
กษณะการใช้
งาน
การเลื
อกไม้
ที่
ใช้
ใน แต่
ละส่
วนของเกวี
ยนให้
เหมาะสมกั
บการรั
บนํ้
าหนั
ก
บรรทุ
ก แรงกระแทกและการเสี
ยดสี
แหล่
งผลิ
ตเกวี
ยนที่
สำ
�คั
ญอยู่
ที่
บ้
านนา
สะไมย์
ตำ
�บลนาสะไมย์
อำ
�เภอเมื
อง จั
งหวั
ดยโสธร
เกวี
ยนบ้
านนาสะไมย์
มี
ลั
กษณะเฉพาะ เรี
ยกว่
า เกวี
ยนสลั
กลาย เป็
น
เกวี
ยนที่
มี
การสลั
กลวดลายเต็
มพื้
นที่
ของตั
วเรื
อนเกวี
ยน และรวมถึ
งสลั
ก
ในส่
วนอื่
นๆ อี
กหลายแห่
ง คื
อ แป้
นชาน หั
วโถน คั่
นยั
น แพดหรื
อแปรก หั
วทวก
คั
นทู
ปเกวี
ยน หั
วเต่
าหน้
า หั
วเต่
าหลั
ง คานหน้
า คานหลั
ง และก้
องเพลา
ลั
กษณะของเกวี
ยนมี
หั
วทวกโค้
งงอลง เล็
กน้
อย ตั
วเรื
อนเกวี
ยนจะทำ
�แยกอี
ก
ชิ้
นหนึ่
ง วางเพื
่
อใช้
งาน บนโครงคาน ทวก และถอดออกได้
โดยเฉพาะอย่
างยิ่
ง
การสลั
กลวดลายที่
ดู
เหมื
อนจะคล้
ายๆ กั
นทั่
วไป แต่
ใน รายละเอี
ยดช่
างสลั
กเกวี
ยนจะมี
อิ
สระในการจั
ดวาง ลวดลาย
ต่
างๆ ที่
สื
บทอดกั
นมา เช่
น ลายเม็
ดข้
าวสาร ลายดอก ลายย้
อย ลายเครื
อ ฯลฯ
ปั
จจุ
บั
นการทำ
�เกวี
ยนสลั
กลายกำ
�ลั
งประสบปั
ญหา หลายด้
าน เช่
น การหมดประโยชน์
ใช้
สอย การขาดแคลน
วั
ตถุ
ดิ
บ ซึ่
งทำ
�ให้
ช่
างฝี
มื
อต้
องละทิ้
งอาชี
พเดิ
มไปประกอบ อาชี
พใหม่
ซึ่
งอาจจะส่
งผลให้
ความรู้
ในเชิ
งช่
างสู
ญหายไป
ในที่
สุ
ด
เ ก วี
ย น ส ลั
ก ล า ย
ไ ด้
รั
บ ก า ร ขึ้
น ท ะ เ บี
ย น
เป็
นมรดกภู
มิ
ปั
ญญาทาง
วั
ฒนธรรมของชาติ
ประจำ
�
ปี
พุ
ทธศั
กราช ๒๕๕๒