Basic HTML Version
24
ผ้
าทอเมื
องอุ
บลฯ
เรี
ยบเรี
ยงโดย สิ
ทธิ
ชั
ย สมานชาติ
และบุ
ญชั
ย ทองเจริ
ญบั
วงาม
มรดกภู
มิ
ปั
ญญาทางด้
านวั
ฒนธรรมในเรื่
องผ้
าทอของจั
งหวั
ดอุ
บลราชธานี
ถื
อเป็
นมรดกภู
มิ
ปั
ญญาทางด้
าน
วั
ฒนธรรมที่
มี
เอกลั
กษณ์
โดดเด่
น ในด้
านรู
ปแบบ ลวดลายของผ้
าที่
ทอขึ้
นใช้
ในเมื
องอุ
บลฯ ตั้
งแต่
ชนชั้
นเจ้
าเมื
อง
ลงมาถึ
งสามั
ญชนธรรมดา ตามหลั
กฐานในพระราชหั
ตถเลขาพระบาทสมเด็
จพระจุ
ลจอมเกล้
าฯ เจ้
าอยู่
หั
ว ทรงมี
พระราชหั
ตถเลขาตอบกลั
บสมเด็
จพระเจ้
าน้
องยาเธอ กรมหลวงสรรพสิ
ทธิ
ประสงค์
เมื่
อครั้
งส่
งผ้
าทอของเมื
องอุ
บลฯ
ขึ้
นทู
ลเกล้
าฯ ถวายในครั้
งนั้
น ทรงกล่
าวถึ
ง “ผ้
าเยี
ยรบั
บลาว” นั
บเป็
นหลั
กฐานที่
สำ
�คั
ญว่
า เมื
องอุ
บลราชธานี
ในอดี
ต
ก็
มี
สิ่
งถั
กทอมากมายหลายชนิ
ดบ่
งบอกถึ
งฐานานุ
ศั
กดิ์
แบ่
งระบบชนชั้
นผู้
ปกครองได้
อย่
างชั
ดเจน ถื
อเป็
นการพั
ฒนา
ในด้
านรู
ปแบบ และลวดลายของการแต่
งกายของผู้
คนสมั
ยนั้
นได้
อย่
างชั
ดเจน
ชนิ
ดผ้
าทอของเมื
องอุ
บลฯ หากจะแบ่
งตามชนิ
ด และประเภท สามารถแบ่
งได้
ดั
งนี้
๑. ผ้
าเยี
ยรบั
บลาว
๒. ผ้
าซิ
่
นยกดอกเงิ
น-ดอกคำ
� ลายสร้
อยดอกหมาก ลายสร้
อยพร้
าว (ลายจั
่
นพร้
าว) ลายดอกแก้
ว (ลายดอกพิ
กุ
ล)
๓. ผ้
าซิ่
นมุ
ก/ซิ่
นทิ
วมุ
ก
๔. ผ้
าซิ่
นหมี่
คั่
น/ซิ่
นหมี่
น้
อย (ลายหอปราสาทลายนาคน้
อย ลายจอนฟอน ลายนาคเอี้
ย ลายหมากจั
บ
ลายหมี่
คองเอี้
ย)
๕. ผ้
าซิ่
นมั
ดหมี่
(ลายหมี่
โคมห้
า โคมเจ็
ด หมี่
ตุ้
ม หมี่
วง หมี่
นาค หมี่
หมากจั
บ หมี่
หมากบก)
๖. ผ้
าซิ่
นทิ
ว/ซิ่
นก่
วย/ซิ่
นเครื
อก่
วย
๗. ผ้
าซิ่
นไหมก่
อม/ซิ่
นไหมเข็
นก้
อม/ซิ่
นสี
ไพล/ซิ่
นตาแหล่
๘. ผ้
าซิ่
นหมี่
ฝ้
าย
๙. แพรเบี่
ยง
๑๐. แพรตุ้
ม/แพรขิ
ด
๑๑. แพรไส้
ปลาไหล (แพรไส้
เอี่
ยน)
๑๒. แพรอี
โป้
(ผ้
าขาวม้
าเชิ
งขิ
ด)
๑๓. ผ้
าตาโก้
ง (โสร่
งไหม)
๑๔. ผ้
าขี้
งา
๑๕. หมอนขิ
ด
๑๖. ผ้
าต่
อหั
วซิ่
นชนิ
ดต่
างๆ (หั
วจกดาว จกดอกแก้
วทรงเครื่
อง หั
วขิ
ดคั่
น)
๑๗. ตี
นซิ
่
นแบบเมื
องอุ
บลชนิ
ดต่
างๆ (ตี
นกระจั
บย้
อย ตี
นตวย ตี
นขิ
ดปราสาท
ตี
นขิ
ดดอกแก้
ว ตี
นช่
อ ตี
นขิ
ดคั
่
น)
๑๘. ผ้
ากาบบั
ว (ผ้
าประจำ
�จั
งหวั
ด พ.ศ.๒๕๒๔-ปั
จจุ
บั
น)
ผ้
าเยี
ยรบั
บลาว