Page 19 - dcp3

8
ผ้าทอกะเหรี่ยง
เรียบเรียงโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์ปรี ยาพร ทองผุด
กะเหรี่ยง เป็นชนชาติ เก่าแก่ ชนชาติหนึ่งที่มี วัฒนธรรมและภาษาเป็นของตนเอง กะเหรี่ยงกระจายกันอยู่ใน
บริเวณตอนเหนือของพม่าแถบรั ฐฉานตลอดมาจนถึงบริเวณชายแดน ไทย - พม่า ตลอดแนวเขาถนนธงชัย ตะนาว
ศรีจรดปากแม่นํ้ากระบุรี จังหวัดระนอง
ผ้าทอกะเหรี่ยง หมายถึง ผ้าของชุมชนชาวไทยกะเหรี่ยงในเขตวัฒนธรรมราชบุ รี มี เอกลักษณ์ที่กรรมวิธี การทอ
ผ้าด้วยกี่เอว การทอผู้ทอต้ องนั่งกับพื้น เหยียดขาตรงไปข้างหน้ าทั้งสองข้าง เส้ นยืนมีสายหนังคาดรัดโอบไปด้านหลัง
ใช้นิ้วหรือไม้ไผ่ ซี่เล็กๆ สอดด้ ายพุ่ง และใช้ไม้แผ่นกระแทกเส้ นด้ ายให้แน่ น กลุ่มชนชาวกะเหรี่ยงที่อาศั ยอยู่ใน
ประเทศไทยมีกลวิ ธีการทอและรูปแบบของผ้าใกล้เคียงกัน ผ้าทอกะเหรี่ยงมีลักษณะวิธีการทอโดยทำ�ลวดลายบนผ้าซิ่น
(หนึ่ย) ตั วซิ่นทอลายมั ดหมี่สี แดงอมส้มสลั บลายทอยกดอก ตีนซิ่ นทอลายจกแล้วเย็ บกับตั วซิ่น ส่วนเสื้ อ (ไช่ )
ทำ�ลวดลายด้วยวิธี การปัก ลวดลายด้านในและด้ านนอกจะสวยงามสวมใส่ได้ ๒ ด้าน ชนิดของผ้ าแบ่งเป็น ๕ ประเภท
๑) เสื้อผู้ชาย
๒) เสื้อผู้หญิงสี ขาว (ไชอั่ว) เป็ นเสื้อยาวคลุ ่มเข่าใช้ สวมใส่ตั้งแต่เด็กจนถึงวั ยมีประจำ �เดือน เสื้อสีนํ้าเงิน
(ไช่โพล่ง) เป็ นเสื้อที่แสดงถึงการที่ผู้หญิงแต่งงานแล้ ว ตัวเสื้อยาวคลุ่มเข่า คอวี ปักลวดลายรอบตั ว
๓) ย่าม
๔) ผ้าโพกหัว
๕) ผ้าอื่นๆ
ลวดลายมี ๔ กลุ่มลาย ได้ แก่ ๑) ลายอ่องกึ้ย ๒) ลายอ่ องทา ๓) ลายหนึ่ยไก๊ย ๔) ลายเฉะ
ผ้าทอกะเหรี่ยงมี ความสำ�คัญและมีคุ ณค่าต่ อสังคม ซึ่งผ้ าทอกะเหรี่ยงกับการแต่งกายจะบ่ งบอกสถานภาพ
ทางสังคม แสดงให้เห็นคุ ณวุฒิทางจริยธรรมและการควบคุมความประพฤติ
ของผู้สวมใส่ ควบคู่กับความสวยงามของลวดลาย ทั้งนี้ ได้ มีการส่งเสริมให้นำ�
ผ้ามาใช้ประโยชน์ในด้านต่างๆ เช่น การนำ�มาใช้ในการสืบสานประเพณีกินข้าว
ห่อ การส่งเสริ มให้พัฒนาเป็นอาชีพเพื่อสร้างรายได้ และการส่ งเสริมให้เกิดการ
สืบทอดความรู้ให้อยู่กับชุมชน ปัจจุบันผ้าทอกะเหรี่ ยงได้รับผลกระทบจากการ
เปลี่ยนแปลงทางสั งคมและวัฒนธรรม คือ การขาดแคลนช่างทอผ้ากะเหรี่ยง
รุ่นใหม่ การหมดความนิยมในการใช้ การขาดความต่อเนื่องและขาดความริ เริ่ม
สร้างสรรค์ ในการพัฒนาผ้าทอ และกลายเป็นแค่สัญลักษณ์ของคนกะเหรี่ยง