Page 60 - dcp1

51
ตะกร้ อ
เรียบเรียงโดย รองศาสตราจารย์ ชัชชัย โกมารทัต
ตะกร้อเป็นกีฬาพื้นเมืองของไทยมาแต่โบราณ ไม่ปรากฏหลักฐานว่าเริ่มเล่นครั้งแรกเมื่อใด แต่อย่างน้อยพบว่ามี การ
เล่นตะกร้อกั นแล้วในแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระนารายณ์ มหาราช สมัยกรุ งศรีอยุธยา ดังปรากฏหลักฐานในบันทึกความ
ทรงจำ�ของบาทหลวงเดอะเบสมีข้อความตอนหนึ่งว่า “มีพวกมลายู หมู่หนึ่ง ตั้งวงเล่นตะกร้อกันอยู่....” และมีหลักฐาน
แสดงว่ามีการลงทัณฑ์ คนร้าย ด้ วยวิธีจับคนร้ายใส่ตระกร้อขนาดใหญ่ ที่สานด้วยหวายให้ ช้างเตะเรี ยกการทรมานวิธีนี้
ว่ าตะกร้อช้ างเตะ การเล่นตะกร้อแบบดั้ งเดิมของไทย มีลักษณะเป็นการล้ อมวงเตะลูกตะกร้อด้วยท่ าเตะง่ายๆโต้กันไป
ในอากาศให้นานที่ สุดไม่ให้ลูกตะกร้ อตกดิน และพบว่ามี การเล่นตะกร้อพลิ กแพลงกันแล้วตั้งแต่ปี พ.ศ.๒๔๖๘ ชาวบ้าน
เล่ นเพื่อออกกำ �ลังกาย และเพื่อความสนุกสนานเพลิ ดเพลินยามว่าง เมื่อมีการก่อตั้งสมาคมกีฬาสยามขึ้นในปี ๒๔๗๐
โดยมี พระยาภิรมย์ภักดี (บุญรอด เศรษฐบุ ตร) เป็นนายกสมาคม สมาชิกสมาคมได้ร่วมกันคิดกำ �หนดกติกาและวิธีการเล่น
ตะกร้อแบบดั้ งเดิมให้เป็นการเล่ น “ตะกร้อเตะวง” หรือ “ตะกร้อเตะทน” ขึ้ น และได้ร่วมกันคิดประดิ ษฐ์ท่าเตะตะกร้อ
ที่พลิกแพลงมากขึ้ น เป็นการแสดงการเตะหรือเดาะเลี้ยงลูกตะกร้อด้วยท่ าพลิกแพลงต่างๆต่อเนื่องกันโดยไม่ให้ลูกตะกร้ อ
ตกดินเรียกว่า “ตะกร้อพลิกแพลง” ระหว่างปี พ.ศ.๒๔๗๐ - พ.ศ.๒๔๗๒ หลวงมงคลแมน (สังข์ บูรณะศิริ) ได้ริเริ่มคิด
การเล่น “ตะกร้อลอดห่วง” หรือ “ตะกร้อลอดบ่วง” ขึ้น และในปี พ.ศ. ๒๔๗๔ สมาคมกีฬาสยามก็ได้จัดให้มีการแข่งขัน
กีฬาตะกร้อลอดห่วงขึ้นเป็นครั้ งแรก ต่อมาในปี พ.ศ. ๒๔๗๒ นายยิ้ม ศรีหงส์ หลวงสำ�เร็จวรรณกิจ ขุนจรรยาวิ ทิต และ
นายผล พลาสินธุ์ ได้ร่วมกันคิ ดสร้างสรรค์วิธีการเล่นตะกร้อชนิดใหม่ เพิ่มขึ้ น โดยมีวิธี การเล่นคล้ ายคลึงกับการเล่นกีฬา
แบดมินตันให้ชื่อว่า “ตะกร้อข้ามตาข่าย” และจัดให้มีการแข่งขันตะกร้อข้ามตาข่ายประเภทประชาชนเป็นครั้งแรกเมื่ อ
ปี พ.ศ. ๒๔๗๖ ในงานฉลองรัฐธรรมนูญ ในช่วงปี พ.ศ.๒๔๗๕ - พ.ศ.๒๔๘๐ สมาคมกีฬาสยามได้พั ฒนาการเล่นตะกร้อ
ขึ้นอีกชนิดเรียกว่า“ตะกร้อชิงธง”และจั ดให้มีการแข่งขันตะกร้อชิงธงขึ้นในช่วงดั งกล่าวด้วย