Page 22 - culture1

ชุมชนลั บแล
ตำบลศรีพนมมาศ อำเภอลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์
ชุมชนท่องเที่ยวเชิ งวัฒนธรรม
14
๔) ชาติพันธุ์พวน หรือทั่วไปเรี ยกว่า ลาวพวน ไม่สามารถระบุแหล่งที่ชัดเจนได้
เพียงแต่กระจั ดกระจายอยู่เบาบางในแถบชายขอบทางสุโขทัย อยากจะทำความเข้าใจ
ให้ชัดเจนอีกครั้งหนึ่งว่า พวน และ ยวน นั้นแตกต่างกันอย่างชัดเจน พวนนั้นเป็นกลุ่มชน
ที่เคลื่อนย้ ายมาจากเมืองเชียงขวาง ประเทศลาว แต่ที่ จะทำให้สับสนกัน น่าจะเป็ นผ้าซิ่น
ซึ่งลายซิ่นพวนสุโขทัยและไทยวนลับแลนั้นดู แล้วออกจะคล้ ายกัน แต่ มีข้อแตกต่าง
ในรายละเอียดปลีกย่อย ซึ่งยั งไม่สามารถระบุได้ว่ ายวนลับแลได้รั บอิทธิพลลายจก
จากพวนสุโขทั ย หรือว่ าพวนสุโขทัยได้ รับอิทธิพลลายจกจากลั บแลซึ่งต้องศึกษา
กันต่อไป
การทำข้าวแคบนั้นมี มานานแล้ว สันนิษฐานว่า น่าจะมากกว่า ๑๐๐ ปี
ขึ้นไป และอาจมาพร้อมๆ กับการมาสร้างเมืองลับแลของเจ้าฟ้าฮ่ามกุมาร เมื่ อประมาณ
พุทธศั กราช ๑,๕๐๐ และที่เรียกว่ าข้าวแคบนั้น เรียกตามลักษณะของปากหม้ อ
ที่ ทำข้ าวแคบ ตอนไล้แป้งซึ่ งมีลักษณะแคบ แต่เดิ มนั้นข้าวแคบมี อยู่ ๒ ลักษณะ
คือ ข้าวแคบธรรมดาและข้าวแคบงา มีขนาดใหญ่ และหนากว่าในปัจจุบั นส่วนใหญ่
ชาวลับแลจะเรียกกันว่า “ข้ าวแคบหนา” รสชาติออกเค็มมีส่วนผสมแค่ แป้ง เกลื อ
และงาดำ เท่านั้น เวลาจะรับประทานข้าวแคบในสมั ยก่อน จะนำมาปิ้งไฟ แล้วบด
ให้ แตกเป็ นชิ้นเล็ กๆ (ภาษาพื้นบ้ านของชาวลับแลเรี ยกว่า“การเนี ยงข้าวแคบ”)
ใส่ถ้วยรับประทานกับข้าวเหนียวใส่ หมูปิ้งก็ได้ เป็นอาหารเช้าที่รับประทานในหนึ่งมื้อได้
ข้ า วพั นผั ก ข้ า ว แคบ หมี่ พั น
เป็ นอาหารพื้นเมืองของจั งหวัดอุตรดิตถ์ ที่เกิดจาก
ภู มิ ปั ญญาของคนไทยโบราณ ซึ่งมี มานาน
หลายชั่วอายุคน ในการถนอมอาหารให้สามารถ
เก็ บไว้ได้นาน และสะดวกสบายในการนำติ ดตัว
ออกไปกิ นระหว่างวั นเมื่อต้ องเดิ นทางไปทำนา
ทำไร่ นอกบ้าน
๑. ด้านอาหาร ชุมชนท่ องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ชุมชนลับแล มีมรดกภูมิปั ญญา
ทางวัฒนธรรมที่เป็ นเอกลักษณ์และเป็นอัตลักษณ์ของพื้นที่ ได้แก่
๑) ข้าวแคบ ข้าวพันผัก หมี่พัน
ข้อมู ลวิถีอารยธรรมไทย ที่โดดเด่นภายในชุ มชนท่องเที่ ยวเชิงวั ฒนธรรม