Basic HTML Version
81
บู
รพศิ
ลปิ
น พ.ศ. ๒๕๕๘
หลวงจั
กรปาณี
(ฤกษ์
)
เกิ
ด
เป็
นชาวกรุ
งเก่
า เกิ
ดราว พ.ศ. ๒๓๖๙
ปลายสมั
ยรั
ชกาลที่
๓
ถึ
งแก่
กรรม
๒๑ กั
นยายน พ.ศ. ๒๔๒๙
ยุ
คสมั
ย
รั
ตนโกสิ
นทร์
(รั
ชกาลที่
๓ - รั
ชกาลที่
๕)
ประวั
ติ
และการทำ
�งาน
หลวงจั
กรปาณี
(มหาฤกษ์
) เดิ
มชื่
อ ฤกษ์
เป็
นชาวกรุ
งเก่
า เกิ
ดราว พ.ศ. ๒๓๖๙ กำ
�พร้
าตั้
งแต่
เล็
ก อาศั
ยอยู่
กั
บป้
า
บ้
านเดิ
มปลู
กแพอยู่
หน้
าวั
ดเชิ
งท่
า เมื่
อเด็
กพระวิ
นั
ยธร (อยู่
) วั
ดพนั
ญเขิ
งขอไปเลี
้
ยง จึ
งย้
ายมาอยู่
กั
บพระวิ
นั
ยธรที่
วั
ดเชิ
งท่
าจนบวชเป็
นสามเณร ได้
เล่
าเรี
ยนเขี
ยนอ่
านภาษาบาลี
บ้
าง พระวิ
นั
ยธรเห็
นว่
าสามเณรฤกษ์
เป็
นผู้
มี
สติ
ปั
ญญาดี
จึ
งได้
พามาฝากไว้
ที่
วั
ดสุ
ทั
ศนเทพวราราม ได้
ศึ
กษาเล่
าเรี
ยนในสำ
�นั
กสมเด็
จพระอริ
ยวงศาตญาณ (อู่
) สอบได้
เป็
นเปรี
ยญ
ตั้
งแต่
ยั
งเป็
นสามเณร และได้
อุ
ปสมบทที
่
วั
ดสุ
ทั
ศนเทพวราราม กล่
าวกั
นว่
าได้
เปรี
ยญ ๔ ประโยค จนกระทั่
งในสมั
ย
รั
ชกาลที่
๔ จึ
งได้
ลาสิ
กขาบท เข้
ารั
บราชการที่
กรมพระอาลั
กษณ์
ต่
อมาได้
ย้
ายไปอยู่
กรมลู
กขุ
น และได้
เลื่
อนบรรดาศั
กดิ์
เป็
น หลวงจั
กรปาณี
หลวงจั
กรปาณี
ถึ
งแก่
กรรมเมื่
อวั
นที่
๒๑ กั
นยายน พ.ศ. ๒๔๒๙ สิ
ริ
อายุ
๖๐ ปี
ผลงานสำ
�คั
ญ
โคลงนิ
ราศกรุ
งเก่
า นิ
ราศพระปฐม นิ
ราศทวารวดี
นิ
ราศปถวี
โคลงภาพรามเกี
ยรติ์
ห้
องที่
๔๔ ตอนเบญกายแปลง ห้
องที่
๔๕ ตอนนางลอย ตอนที่
๔๖ ตอน
หนุ
มานหั
กด่
านท้
าวจั
กรวรรดิ
เมื
องมลิ
วั
น และห้
องที่
๑๓๙ ตอนนิ
ลนนท์
สื่
อสาร และได้
เขี
ยนโคลงภาพ
ไว้
อี
ก ๓ ภาพ คื
อ โคลงภาพประจำ
�ภาพนิ
ลนนท์
เบญกาย ผี
เสื้
อสมุ
ทร จารึ
กไว้
ที่
พระระเบี
ยงวั
ด
พระศรี
รั
ตนศาสดาราม ในคราวฉลองกรุ
งเทพฯ ครบ ๑๐๐ ปี
เมื่
อ พ.ศ. ๒๔๒๕
ฉั
นท์
กล่
อมช้
างพระมหารพี
พรรณคชพงศ์
เสภาเรื่
องอะบู
หะซั
น
ไดั
รั
บการยกย่
องเชิ
ดชู
เกี
ยรติ
เป็
น
บู
รพศิ
ลปิ
น
สาขาวรรณศิ
ลป์
พุ
ทธศั
กราช ๒๕๕๘
๒๕
สมั
ยรั
ตนโกสิ
นทร์