Page 37 - บูรพศิลปิน58

22
บูรพศิลปิน พ.ศ. ๒๕๕๘
พระศรีมโหสถ
เกิด ไม่ปรากฏหลักฐาน
ถึงแก่กรรมไม่ปรากฏหลักฐาน
ยุคสมัย อยุธยา
ประวัติและการทำ�งาน
พระศรีมโหสถ ปรากฏหลักฐานแต่เพียงว่ า รับราชการในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช แต่ ไม่ปรากฏ
ประวัติที่ชัดเจน ตำ�แหน่ง “พระศรี มโหสถ” นี้ เป็นตำ�แหน่งเก่าแก่ที่ปรากฏในเอกสารประวัติศาสตร์ต่างๆ เช่ น
ในพระราชพงศาวกรุงศรี อยุธยากล่าวว่า “ไก่พระศรี มโหสถฟักฟองตกลูกตัวเดียวสองศีรษะ” ในกฎหมาย
ศักดินาว่านาพลเรื อนกล่าวถึงพระศรีมโหสถว่ามีหน้าที่เกี่ยวกั บกรมมหาดไทย ส่วนอีกตอนหนึ่งระบุว่ า “พระศรี
มโหสถราชาแพทยาธิบดีศรีองครั กษ์ เจ้ากรมแพทยาน่า นา ๑๖๐๐ ” ในรัชกาลสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ปรากฏ
นามลูกขุน ๒๓ คน “พระศรีมโหสถ” เป็นนามแรกในคณะลู กขุน ณ ศาลหลวง ๑๑ คน ในสมัยธนบุรีปรากฏนาม
“พระศรีมโหสถ” ในสำ�เนาหนังสือเรื่องตั้ งเจ้านครศรีธรรมราช อยู่ในลำ�ดับที่ ๑๒ ในหมู่ข้าราชการ ๒๘ คน และในคำ�
ฉันท์สดุ ดีกลองวินิจฉัยเภรีกล่าวว่า “พระศรีมโหสถ” มีหน้าที่วิ นิจฉัยคดีในโรงศาลเกี่ยวกับทางแพทย์ ต่อมาในรั ชสมัย
พระบาทสมเด็จพระมงกุ ฎเกล้าเจ้าอยู่หัว มีราชทินนาม “มโหสถศรีพิพัฒน์ ” มีหน้าที่เฉพาะทางศาลเท่านั้น
ผลงานสำ�คัญ
กาพย์ห่อโคลงของพระศรีมโหสถ
โคลงนิราศนครสวรรค์
โคลงเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนารายณ์มหาราช
โคลงกลบทอักษรสามหมู่ หรือ โคลงตรีพิธประดั บ หรือโคลงตรี เพชรประดับ
ได้รับการยกย่องเชิดชูเกี ยรติเป็น บูรพศิลปิน สาขาวรรณศิลป์ พุ ทธศักราช ๒๕๕๘
๑๐
สมัยอยุธยา