Page 30 - บูรพศิลปิน58

15
บูรพศิ ลปิน พ.ศ. ๒๕๕๘
เจ้าฟ้าทองอิน
(สมเด็จพระเจ้าหลานเธอ
เจ้าฟ้ากรมพระอนุรักษ์ เทเวศร์
กรมพระราชวังบวรสถานภิมุข)
ประสูติ วั นจันทร์ เดือน ๕ ขึ้น ๗ คํ่า ปีขาล พ.ศ. ๒๒๘๙
ทิวงคต วั นเสาร์ที่ ๒๐ ธันวาคม พ.ศ. ๒๓๔๙
ยุคสมัย อยุธยา - รัตนโกสินทร์ (รัชกาลสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ - รัชกาลที่ ๑)
พระประวั ติและพระกรณียกิ จ
สมเด็จพระเจ้าหลานเธอ เจ้าฟ้ากรมพระอนุรักษ์เทเวศร์ กรมพระราชวังบวรสถานภิมุข พระนามเดิ ม ทองอิน
เป็นพระโอรสองค์ใหญ่ในสมเด็จเจ้ าฟ้า กรมพระยาเทพสุดาวดีและพระอินทรรักษา (หม่อมเสม) ประสูติเมื่ อ พ.ศ. ๒๒๘๙
ในแผ่นดิ นสมเด็ จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ได้ทรงผนวชและจำ �พรรษา ศึกษาเล่ าเรียนในสำ�นั กพระอาจารย์ทอง
เจ้าอธิการวัดท่าหอย ปากคลองตะเคียน ริมคลองคูจาม พระนครศรีอยุธยา ได้ถวายตัวเข้ารับราชการเป็นมหาดเล็กหลวง
ในสมัยกรุ งธนบุรี ได้เป็นที่หลวงฤทธิ์นายเวร จนกระทั่งถึง พ.ศ. ๒๓๒๓ ได้เลื่อนเป็นพระยาสุริยอภัย ผู้ สำ�เร็จราชการ
เมืองนครราชสีมา
เมื่อพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชทรงปราบดาภิเษกเป็นปฐมกษัตริ ย์แห่งพระบรมราช
จักรีวงศ์ ได้ทรงสถาปนาพระยาสุริยอภัยขึ้นเป็นสมเด็จพระเจ้าหลานเธอ เจ้ าฟ้ากรมหลวงอนุรักษ์เทเวศร์ ต่อมาเมื่อ
พ.ศ. ๒๓๒๙ ได้รับสถาปนาเลื่อนพระอิ สริยยศเป็นสมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมพระอนุรักษ์เทเวศร์ ดำ�รงตำ�แหน่งกรมพระราชวัง
บวรสถานภิมุ ข เนื่องจากทรงทำ�สงครามมี ชัยชนะพม่า ประทับ ณ พระราชวั งหลัง ที่ตำ�บลสวนลิ้ นจี่ ซึ่งเป็นที่ตั้งของ
โรงพยาบาลศิริราชในปัจจุบัน
นอกจากราชการสงครามแล้ว กรมพระราชวั งบวรสถานภิมุข ยังได้ทรงประกอบพระกรณี ยกิจด้ านอื่นๆ
อีกหลายประการ อาทิ ด้านศาสนา ได้ทรงสถาปนาและบูรณะพระอารามต่างๆ คือ วั ดอมรินทราราม วัดบพิ ตรพิมุ ข
กรุ งเทพฯ วัดกษัตราธิราช จังหวัดพระนครศรีอยุ ธยา วัดค้างคาว วั ดท้ายเมือง จังหวัดนนทบุรี วัดกลาง วัดบูรพา
จังหวัดนครราชสีมา
กรมพระราชวั งบวรสถานพิมุข ทิวงคต เมื่อ พ.ศ. ๒๓๔๙ พระชนมายุ ๖๑ พรรษา ดำ�รงตำ �แหน่งกรม
พระราชวังบวรสถานพิมุข ๒๕ ปี ทรงเป็นต้นราชสกุล ปาลกะวงศ์ ณ อยุ ธยา และ เสนีวงศ์ ณ อยุธยา
พระกรณียกิ จด้านวรรณศิลป์
กรมพระราชวั งบวรสถานพิมุข ทรงเป็นผู้อำ�นวยการแปลพงศาวดารจี น เรื่อง ไซ่ฮั่น
ทรงได้รับยกย่องเชิดชูพระเกี ยรติคุณเป็น บูรพศิลปิน สาขาวรรณศิลป์ พุทธศักราช ๒๕๕๘
๔
สมัยอยุธยา