Page 28 - บูรพศิลปิน58

13
บูรพศิ ลปิน พ.ศ. ๒๕๕๘
สมเด็จพระนารายณ์ มหาราช
พระราชสมภพ ราว พ.ศ. ๒๑๗๔ หรือ พ.ศ. ๒๑๗๕
สวรรคต ๑๑ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๒๓๑
ยุคสมัยอยุธยา
พระราชประวัติและพระราชกรณียกิจ
สมเด็จพระนารายณ์มหาราช ทรงเป็นพระมหากษัตริ ย์รั ชกาลที่ ๒๗ แห่งกรุงศรีอยุธยา เป็นพระราชโอรสใน
สมเด็จพระเจ้าปราสาททอง กับสมเด็จพระราชชนนี ซึ่งเชื่อกั นว่า เป็นพระราชธิดาในสมเด็จพระเจ้าทรงธรรม สมเด็จ
พระนารายณ์ มหาราชเสด็จพระราชสมภพเมื่อราว พ.ศ. ๒๑๗๔ หรือ พ.ศ. ๒๑๗๕ เมื่ อแรกประสูติ นั้น พระประยูรญาติ
เห็นเป็น ๔ กร จึงขนานพระนามว่า “สมเด็จพระนารายณ์” มีขนิษฐภคินีร่วมพระชนนีเดียวกันคือเจ้าฟ้ าศรีสุวรรณ
หรือพระราชกัลยาณี ซึ่งต่อมาโปรดให้ สถาปนาขึ้นเป็นกรมหลวงโยธาทิพ
เมื่อทรงพระเยาว์สมเด็ จพระนารายณ์มหาราชทรงศึ กษาเล่าเรียนกับพระภิกษุสำ �นักต่างๆ ทรงชำ �นาญใน
ศิ ลปศาสตร์ต่ างๆ เมื่อสมเด็จพระเจ้าปราสาททองเสด็ จสวรรคตและสมเด็จพระศรีสุธรรมราชาขึ้นครองราชสมบัติ
สืบต่ อมาเพียง ๒ เดือน สมเด็จพระนารายณ์ มหาราชซึ่งทรงดำ�รงพระอิสริยยศเป็นกรมพระราชวังบวรสถานมงคล
(วั งหน้า) ทรงยึดพระราชอำ�นาจเสด็จขึ้นครองราชสมบัติสืบต่อมา
สมเด็จพระนารายณ์มหาราชทรงประกอบพระราชกรณียกิจน้อยใหญ่ เป็นอเนกประการ ทั้งการบำ�รุงบ้านเมือง
การสร้างและปฏิสังขรณ์วัดต่างๆ ทั้งพระราชอาณาจักร โดยใน พ.ศ. ๒๒๐๘ - ๒๒๐๙ โปรดให้สถาปนาเมื องลพบุรีขึ้น
เป็นที่ประทับอี กแห่งหนึ่ง เพื่อรั กษาความมั่นคงของราชบัลลังก์ และเพื่อประกอบพระราชกรณียกิ จต่างๆ
สมเด็จพระนารายณ์มหาราช เสด็จสวรรคตเมื่อ พ.ศ. ๒๒๓๑ ทรงครองสิริราชสมบัติ ๓๒ ปี พระชนมายุ
๕๖ พรรษา
พระราชกรณี ยกิจด้านวรรณศิลป์
ในรัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช วรรณคดีไทยได้รับความนิยมและเฟื่องฟูเป็นอย่างยิ่ง เพราะพระองค์
ทรงเป็นกวีด้ วยพระองค์หนึ่ง พระราชนิพนธ์ได้แก่
สมุทรโฆษคำ�ฉันท์ (ตอนต้น)
โคลงภาษิต ประกอบด้วยโคลง ๓ เรื่อง คือ พาลีสอนน้อง ทศรถสอนพระราม และราชสวั สดิ์
นอกจากนี้ สมเด็ จพระนารายณ์มหาราชทรงพระกรุ ณาโปรดเกล้าฯ ให้พระมหาราชครูแต่งจินดามณีขึ้น
เป็นตำ�ราเรี ยนด้วย
ทรงได้รับยกย่องเชิดชูพระเกี ยรติคุณเป็น บูรพศิลปิน สาขาวรรณศิลป์ พุทธศักราช ๒๕๕๘
๒
สมัยอยุธยา