Page 278 - บูรพศิลปิน58

263
บูรพศิ ลปิน พ.ศ. ๒๕๕๘
นายจวงจันทร์ จันทร์คณา (พรานบูรพ์ )
เกิด ๒๙ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๔๔ ที่จังหวัดเพชรบุรี
ถึงแก่กรรม ๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๑๙
ยุคสมัยรัตนโกสินทร์ (รัชกาลที่ ๕ - รัชกาลที่ ๙)
ประวัติ และการทำ�งาน
นายจวงจันทร์ จันทร์คณา เป็นบุตรของหลวงราชสมบัติ (จันทร์) และ
นางสร้ อย จันทร์คณา เนื่องจากบิ ดาเป็นข้าราชการฝ่ ายปกครองซึ่งต้องโยกย้ ายไป
รับราชการตามจั งหวัดต่ างๆ ขณะมีอายุเข้าเกณฑ์ ศึกษาได้ บิดาได้ย้ายมาที่จังหวัด
ราชบุ รี จึงได้เข้าเรียนที่โรงเรี ยนวัดสัตตนารถปริวั ตร จังหวัดราชบุรี เรียนอยู่ได้
ไม่ นานบิดาถึงแก่กรรม มารดาได้พาไปอยู่ที่จังหวัดสุราษฎร์ ธานีซึ่งเป็นบ้านเดิม
และเปิดโรงเรียนขึ้ น นายจวงจันทร์ ได้ เรียนหนังสือกับมารดาจนอายุ ๑๑ ปี
ต่ อมาได้เข้ ามาเรียนต่อที่โรงเรี ยนสวนกุหลาบวิ ทยาลั ย ระหว่างที่เรียนอยู่ ที่
โรงเรียนนั้ น นอกจากจะได้รับเลือกเข้าเล่ นฟุตบอลในทีมโรงเรียนแล้ว ยังสามารถ
เล่ นไวโอลินได้อีกด้วย เมื่ อจบชั้นมัธยมปีที่ ๘ จากโรงเรียนสวนกุ หลาบวิทยาลั ยแล้ว ได้เข้าศึกษาต่อคณะรัฐศาสตร์
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โดยมีความตั้งใจจะเป็นนายอำ�เภอเช่ นบิดา แต่ด้วยเหตุที่มีรูปร่างเล็ก จึ งย้ายไปเรียนคณะ
วิ ศวกรรมศาสตร์ ขณะเรียนชั้นปีที่ ๒ มารดาถึ งแก่กรรม ทำ�ให้ไม่มี เงินทุนเรียนต่ อไป จึงลาออก และไปสมัครเป็น
ผู้ติ ดตามนักสำ �รวจ ทำ�ได้ ไม่นานก็ลาออก เพราะสนใจในด้านการประพันธ์และดนตรีมากกว่ า
นายจวงจันทร์ จันทร์คณา ได้เข้าสู่วงการละคร เมื่อ พ.ศ. ๒๔๖๕ โดยเข้าทำ�งานที่บริษัทพัฒนาการ แผนก
โฆษณา ต่อมาบริษัทได้ตั้งคณะละครขึ้นอีกแผนกหนึ่ง ชื่ อคณะละครราตรีพัฒนา จึงได้เริ่มชี วิตละครด้วยการบอกบท
อยู่หลังฉาก นายจวงจันทร์ บอกบทได้อย่ างคล่องแคล่วเป็นที่พอใจของหัวหน้าคณะอย่างมาก ต่อมานายจวงจั นทร์ก็
ฉายแววของการเป็นนั กประพันธ์ เขียนบทกวีในนามปากกาว่า “อำ �แดงขำ�” แต่งเรื่องสั้นใช้นามปากกาว่า “ร้อยรัก”
และ “ศรี จันทร์งาม” ในหนังสือ เนตรนารี ต่ อมาได้แต่งบทละครเรื่อง “ทะแกล้วสามเกลอ” เป็นที่พอใจของพระยา
วิ นัยสุนทรหรือสมิงนครอินทร์ นักประพันธ์ในยุคนั้น จากนั้นมานายจวงจันทร์ทำ�หน้าที่เขียนบทละคร บอกบท และ
กำ�กั บการแสดงประจำ�คณะละครราตรีพัฒนา จนได้รับผลสำ�เร็จเป็นอย่างดี ต่อมาใช้นามปากกา “พรานบูรพ์” เป็น
ครั้งแรก เมื่อเขี ยนเรื่อง “เหยี่ยวทะเล” และใช้นามนี้ต่อมาในงานประพันธ์ ทุกประเภท มีชื่อเสียงโด่ งดังในฐานะ
นักประพันธ์ระดับปรมาจารย์
บทละครร้ องของพรานบูรพ์เป็นที่นิยมของประชาชนอย่างมาก จึงได้ดัดแปลงเพลงไทยเดิมที่มี ลูกคู่ร้องรำ �
มาสู่แบบสากล โดยทำ�นองเพลงที่ใช้กั บละครร้องยุคนั้น มีลูกคู่ ร้องช้ามากจึงใส่เนื้อให้เต็มแทนลูกคู่ แล้วใช้ดนตรีคลอ
ทำ�ให้เพลงกระชับไพเราะ จึงเป็นที่นิยมของคนดู ต่อเมื่อคณะละครราตรีพัฒนาระงับการแสดง เพราะเจ้าของมี ภารกิจ
ทางด้ านโรงภาพยนตร์เพิ่มขึ้น พรานบูรณ์จึงไปทำ�งานหนังสื อพิมพ์ ประจำ�อยู่ในกองบรรณาธิการ เดลิ เมล์รายวัน
และได้เขียนเรื่องสั้น เรื่องยาว และบทพากย์การ์ตูน ลงในหนังสือพิ มพ์ เดลิเมล์วันจันทร์ ต่อมาได้จัดตั้งคณะละครชื่อ
คณะ “ศรีโอภาส” ภายหลังเปลี่ยนชื่อเป็น “จันทโรภาส” ทำ�หน้าที่เขียนบท คำ�ร้อง เพลงประกอบ กำ�กับการแสดง
และควบคุมด้านอื่นๆ นั บว่าคณะละครจันทโรภาสดำ�เนินการได้ด้ วยความรู้ความสามารถของพรานบูรณ์อย่างแท้จริง
๑๘
สมัยรั ตนโกสินทร์