ศิ
ลปะการแสดง สื่
อแห่
งจิ
ตวิ
ญญาณ
|
89
จุ
ดเริ่
มต้
นของลิ
เกในประเทศไทยมาจากการสวดบู
ชาในศาสนาอิ
สลาม
ด้
วยเพลงแขกให้
เข้
ากั
บจั
งหวะร�
ำมะนาเมื่
อร้
อยกว่
าปี
ก่
อน จนพั
ฒนาสู
่
การ
แสดงที่
น�
ำการพู
ด ร้
อง ร�
ำ ผสานกั
บดนตรี
จากวงปี
่
พาทย์
และด�
ำเนิ
นเรื่
อง
แบบละครพื้
นบ้
านที่
สร้
างความสนุ
กสนานให้
กั
บผู
้
ชมในแต่
ละยุ
คสมั
ย นั
บเป็
น
เสน่
ห์
เฉพาะตั
วของลิ
เกที่
หยิ
บเอาเรื่
องใกล้
ตั
วจากสภาพสั
งคมหรื
อเหตุ
การณ์
บ้
านเมื
อง มาถ่
ายทอดในรู
ปแบบของความบั
นเทิ
ง
เชื่
อกั
นว่
า
ลิ
เก
เพี้
ยนมาจากค�
ำว่
า
ซิ
เกร์
ในภาษาเปอร์
เซี
ย หมายถึ
ง
การอ่
านบทสรรเสริ
ญเพื่
อร�
ำลึ
กถึ
งอั
ลลอฮ์
พระเจ้
าในศาสนาอิ
สลาม ลิ
เกใน
ยุ
คแรกเรี
ยกว่
า ลิ
เกสวดแขก เกิ
ดขึ
้
นในยุ
คที่
ชาวไทยมุ
สลิ
มเดิ
นทางจากภาคใต้
มาตั้
งถิ่
นฐานในกรุ
งเทพฯ ในสมั
ยรั
ชกาลที่
๓ และน�
ำการสวดสรรเสริ
ญ
พระเจ้
าประกอบการตี
ร�
ำมะนาเข้
ามาด้
วย ต่
อมาในสมั
ยรั
ชกาลที่
๕ จึ
งเริ่
ม
มี
การแสดงลิ
เกสวดแขก น�
ำโดยการสวดสรรเสริ
ญพระเจ้
าเป็
นภาษามลายู
แล้
วร้
องเพลงด้
นกลอนภาษามลายู
ตอนใต้
เรี
ยกว่
าปั
นตุ
น หรื
อลิ
เกบั
นตน ต่
อมา
ลิ
เกเริ่
มน�
ำเพลงออกภาษาของการบรรเลงปี
่
พาทย์
ล้
อเลี
ยนชาวต่
างชาติ
ที่
เข้
ามาอาศั
ยอยู
่
ในกรุ
งเทพฯ ในขณะนั้
นมาแสดงอย่
างสนุ
กสนาน ทั้
งการ
แต่
งกาย น�้
ำเสี
ยงการพู
ดภาษาไทยปนกั
บภาษาต่
างชาติ
รวมถึ
งเพลงที่
ขั
บร้
องใน
หมู
่
ชาวต่
างชาติ
นั้
น เริ่
มจากสวดแขกก่
อนแล้
วจึ
งต่
อด้
วยภาษาอื่
น เช่
น มอญ
จี
น ลาว ญวน พม่
า เขมร ญี่
ปุ่
น ฝรั่
ง ชวา อิ
นเดี
ย ตะลุ
ง (ปั
กษ์
ใต้
) ต่
อด้
วย
การแสดงตลกชุ
ดสั้
นๆ ติ
ดต่
อกั
นไป
“
เครื่
องแต่
งกายลิ
เกตั
วพระในยุ
คปั
จจุ
บั
น
เน้
นที่
ความหรู
หราของการปั
กประดั
บ
เพชร สวมสนั
บเพลา แล้
วนุ่
งผ้
าโจงทั
บ
อย่
างตั
วพระของละครร�
ำ นอกจากนี้
ยั
งสวมถุ
งน่
องสี
ขาวและประดั
บศี
รษะ
ด้
วยขนนกสี
ขาวเหมื
อนลิ
เกทรงเครื่
อง
”
ลิ
เก
นาฏกรรมพื้
นถิ่
นไทย