จากไม้
ไผ่
สู่
บั้
งไฟตระการ
ในสมั
ยก่
อนการท�
ำบั้
งไฟจะใช้
ไม้
ไผ่
ล�
ำขนาดใหญ่
ที่
สุ
ดทะลวงปล้
อง
ให้
ถึ
งกั
น ภายนอกจะใช้
ตอกไม้
ไผ่
ถั
กเป็
นเชื
อกมั
ดรอบล�
ำไผ่
ให้
แน่
น
เพื่
อไม่
ให้
ล�
ำไผ่
แตก ส่
วนหั
วปล้
องสุ
ดท้
ายจะถู
กอุ
ดด้
วยแผ่
นไม้
หนาพอควร
แล้
วท�
ำการอั
ดบรรจุ
หมื่
อ (ดิ
นปื
น) ให้
แน่
นด้
วยการต�
ำหรื
อใช้
คานดี
ดคาน
งั
ดการท�
ำบั้
งไฟนั้
นเป็
นเทคโนโลยี
พื้
นบ้
านที่
สื
บทอดและสั่
งสมภู
มิ
ปั
ญญา
ต่
อๆกั
นมา นอกจากนั้
นการตกแต่
งบั้
งไฟให้
งดงามยั
งต้
องอาศั
ยความ
สามารถในเชิ
งศิ
ลปะควบคู่
กั
นไปด้
วย
ประเภทของบั้
งไฟปกติ
จะมี
๓ขนาดคื
อบั้
งไฟธรรมดาซึ่
งจะใช้
ดิ
นประสิ
ว
ไม่
เกิ
น ๑๒ กิ
โลกรั
ม บั้
งไฟหมื่
น จะใช้
ดิ
นประสิ
ว ๑๒-๑๑๙ กิ
โลกรั
ม บั้
งไฟแสน
จะใช้
ดิ
นประสิ
ว ๑๒๐ กิ
โลกรั
ม
ส่
วนบั้
งไฟล้
านต้
องใช้
ดิ
นประสิ
วถึ
ง
๑,๒๐๐ กิ
โลกรั
ม
เมื
่
อท�
ำบั้
งไฟเสร็
จแล้
วจะมี
การตกแต่
งประดั
บประดาด้
วยกระดาษ
สี
อย่
างสวยงามซึ่
งเรี
ยกเป็
นภาษาพื้
นบ้
านว่
า เอ้
ส่
วนท่
อนหั
วและท่
อน
หางของบั้
งไฟจะประกอบเป็
นรู
ปต่
างๆ ตามที่
ต้
องการ ส่
วนมากจะท�
ำ
เป็
นรู
ปหั
วพญานาค
“
บุ
ญบั้
งไฟนิ
ยมท�
ำกั
นในเดื
อน ๖ �
หรื
อเดื
อน ๗ ซึ่
งเป็
นช่
วงฤดู
ฝน�
เข้
าสู่
การท�
ำนา ตกกล้
า หว่
าน ไถ �
เพื่
อเป็
นการบู
ชาแถนขอฝนให้
ตกต้
อง
ตามฤดู
กาล คล้
ายกั
บการแห่
นางแมว
ของคนภาคกลาง
”
นั
บได้
ว่
างานบุ
ญบั้
งไฟนั้
นใช่
เพี
ยงแต่
สะท้
อนให้
เห็
นถึ
งปรั
ชญาในการ
ด�
ำเนิ
นชี
วิ
ตของชาวอี
สาน แต่
ยั
งแสดงให้
เห็
นถึ
งภู
มิ
ปั
ญญาอั
นชาญฉลาด
ที่
สามารถสร้
างความผู
กพั
นระหว่
างผู
้
คนในชุ
มชนไว้
ได้
อย่
างแยบยล โดยอาศั
ย
ประเพณี
บุ
ญบั้
งไฟเป็
นสื่
อกลาง เมื่
อทุ
กคนมี
น�้
ำหนึ่
งใจเดี
ยวกั
น มี
ความสมั
คร
สมานสามั
คคี
ก็
จะสามารถอยู่
ร่
วมกั
นได้
อย่
างเป็
นสุ
ข