40
|
วั
ฒนธรรม วิ
ถี
ชี
วิ
ตและภู
มิ
ปั
ญญา
ในอดี
ต ผู้
ที่
จะฝากตั
วเข้
าเป็
นศิ
ษย์
จะต้
องน�
ำดอกไม้
ธู
ปเที
ยน ไปค�
ำนั
บครู
เมื่
อครู
รั
บแล้
วจะกล่
าวคาถาบู
ชาครู
ให้
นั
กเรี
ยนว่
าตาม จากนั้
นครู
จะจั
บมื
อสอนให้
เพื่
อความเป็
น
สิ
ริ
มงคล เช่
น ถ้
าจะเรี
ยนหนั
งสื
อ ครู
จะจั
บมื
อเขี
ยนกระดานชนวน
ด้
วยวิ
ถี
ไทยที่
ยึ
ดความกตั
ญญู
รู
้
คุ
ณเป็
นหลั
กใหญ่
ในการด�
ำเนิ
นชี
วิ
ต พิ
ธี
ไหว้
ครู
ในสั
งคมไทย
จึ
งมี
หลายประเภท เช่
น ไหว้
ครู
ดนตรี
ไทย ไหว้
ครู
ช่
าง ไหว้
ครู
นาฏศิ
ลป์
ไหว้
ครู
หมอ
ไหว้
ครู
มวยไทย ตลอดจนการไหว้
ครู
ของนั
กเรี
ยนในปั
จจุ
บั
น แม้
จะแตกต่
างกั
นในรายละเอี
ยด
หากภาพรวมนั้
นละม้
ายคล้
ายคลึ
งกั
นเป็
นอย่
างยิ่
ง และสิ่
งหนึ่
งที่
ยั
งสื
บทอดต่
อมาคื
อการ
ท�
ำพิ
ธี
ไหว้
ครู
ในวั
นพฤหั
สบดี
ซึ่
งถื
อเป็
นวั
นครู
ในคติ
ความเชื่
อของศาสนาฮิ
นดู
-พราหมณ์
โดยครู
ของเทพในศาสนาดั
งกล่
าวคื
อพระพฤหั
สบดี
พิ
ธี
ไหว้
ครู
ประเภทต่
างๆ ที่
จั
ดขึ้
นใช่
เพี
ยงแต่
เพื่
อน้
อมร�
ำลึ
กถึ
งพระคุ
ณของครู
ที่
ประสิ
ทธิ์
ประสาทวิ
ชาให้
โดยตรงเท่
านั้
น หากแต่
ยั
งกระท�
ำเพื่
อเป็
นการท�
ำบุ
ญอุ
ทิ
ศกุ
ศลแด่
ครู
ในอดี
ต นอกเหนื
อจากพิ
ธี
ไหว้
ครู
ในบางสาขาวิ
ชา เช่
น มวยไทย นาฏศิ
ลป์
และดนตรี
หลั
งจากเรี
ยนรู
้
วิ
ชาจนครบถ้
วนแตกฉานแล้
ว ยั
งมี
พิ
ธี
ครอบครู
เพื่
อแสดงให้
เห็
นว่
าผู
้
เรี
ยน
นั้
นมี
วิ
ชาความรู
้
พอจะน�
ำไปถ่
ายทอดต่
อผู
้
อื่
นได้
ซึ่
งนั
บเป็
นภู
มิ
ปั
ญญาที่
ใช้
ในการกระตุ
้
น
ผู้
เรี
ยนอย่
างแยบยลให้
ขยั
นหมั่
นเพี
ยรจนประสบความส�
ำเร็
จ
• พิ
ธี
ครอบครู
สวมมงคลตามประเพณี
การไหว้
ครู
มวยไทย
• พิ
ธี
ครอบครู
ทางฝ่
ายดุ
ริ
ยางคศิ
ลป์
“
เครื่
องสั
กการะที่
ศิ
ษย์
ใช้
ในพิ
ธี
ไหว้
ครู
นาฏศิ
ลป์
เรี
ยกว่
า ขั
นก�
ำนล เป็
นขั
น
ใส่
สิ่
งของต่
างๆ ที่
ใช้
เป็
นเครื่
องบู
ชาครู
ประกอบด้
วย ดอกไม้
มงคล (ดอกเข็
ม
ดอกมะเขื
อ หญ้
าแพรก) หรื
อดอกไม้
หอมใส่
กระทงที่
มี
กรวยครอบเพื่
อ
ป้
องกั
นมิ
ให้
เหี่
ยวเฉา ธู
ป ๑ แหนบ �
เที
ยน ๑ เล่
ม ผ้
าขาว ๑ ผื
น �
และเงิ
นก�
ำนลบู
ชาครู
”