กี
ฬาภู
มิ
ปั
ญญาไทย
|
177
“
ในสมั
ยโบราณชาติ
ไทยเรามั
ก
มี
ศึ
กสงครามอยู่
เนื
องๆ การต่
อสู้
แบบประชิ
ดตั
วตะลุ
มบอนด้
วย
ดาบ กระบี่
โล่
ท�
ำให้
ทหารไทย
มี
การฝึ
กฝนเพื่
อให้
เกิ
ดความ
ช�
ำนาญ กระบี่
กระบองซึ่
งท�
ำจาก
ไม้
หวาย หนั
งวั
ว หนั
งควาย
จึ
งถู
กน�
ำมาใช้
เป็
นเครื่
องมื
อส�
ำคั
ญ
ในการฝึ
กซ้
อมแทนอาวุ
ธจริ
ง
เพื่
อป้
องกั
นการพลาดพลั้
งบาดเจ็
บ
หรื
อเสี
ยชี
วิ
ต
”
การเล่
นกระบี่
กระบองจะจั
ดขึ้
นในลานกว้
างเพื่
อให้
มี
พื้
นที่
ในการเคลื่
อนไหวได้
โดยสะดวก
ธรรมเนี
ยมปฏิ
บั
ติ
ก่
อนการเล่
นต้
องมี
การไหว้
ครู
ก่
อนทุ
กครั้
ง โดยเริ่
มจากการร�
ำอาวุ
ธด้
วยเครื่
องไม้
ร�
ำ
ที่
ผสมกั
นระหว่
างแบบนาฏศิ
ลป์
กั
บแบบเฉพาะของแต่
ละคณะหรื
อแต่
ละส�
ำนั
ก ถื
อเป็
นการอวดความ
สวยงามในท่
วงท่
าการร�
ำที่
แตกต่
างกั
นไป ท่
าร�
ำที่
ถื
อเป็
นแบบอย่
างของกระบี่
กระบองเริ่
มจากท่
า
“ขึ้
นพรหม”
เป็
นการร�
ำโดยหั
นไปสี่
ทิ
ศ แล้
วจึ
งถึ
งท่
า
“คุ
ม”
ตามแบบฉบั
บคื
อ ร�
ำลองเชิ
งกั
นโดยต่
างฝ่
าย
ต่
างรุ
กล�้
ำเข้
าไปยั
งอี
กฝ่
ายหนึ่
ง จากนั้
นก็
เป็
นท่
า
“เดิ
นแปลง”
โดยการสั
งเกตดู
เชิ
งกั
นและกั
น แล้
วจ�
ำไว้
ว่
า
ใครมี
จุ
ดอ่
อนที่
ใดบ้
าง แล้
วจึ
งคุ
กเข่
า
“ถวายบั
งคม”
คื
อ กราบ ๓ ครั้
ง จากนั้
นจึ
งเปลี่
ยนเครื่
องไม้
ร�
ำมา
เป็
นเครื่
องไม้
ตี
เพื่
อเริ่
มประลองฝี
มื
อกั
นจริ
ง
นอกเหนื
อจากการประลองฝี
มื
อด้
านทั
กษะในการต่
อสู
้
และใช้
อาวุ
ธของผู
้
เล่
น ในปั
จจุ
บั
นกระบี่
กระบองยั
งนั
บเป็
นการแสดงศิ
ลปะการต่
อสู
้
ของไทย ที่
น�
ำเสี
ยงดนตรี
จากวงปี
่
ชวาและกลองแขก
(เครื่
องดนตรี
ในวงประกอบด้
วยปี
่
ชวา ๑ เลา กลองแขก ๒ ลู
ก ฉิ่
ง ๑ คู
่
) มาบรรเลงประกอบเพื่
อให้
เกิ
ดความ
คึ
กคั
กขึ้
นทั้
งผู้
เล่
นและผู้
ดู
การแต่
งกายของนั
กกระบี่
กระบองจะอิ
งจากเครื่
องแต่
งกายของทหารในสมั
ยโบราณ เช่
น นุ่
งโจง
กระเบนแบบหยั
กรั้
ง คาดผ้
าประเจี
ยด ตะกรุ
ด หรื
อนุ
่
งกางเกงขาสั้
นแต่
ข้
อส�
ำคั
ญคื
อ ต้
องสวมมงคล
ที่
ท�
ำด้
วยด้
ายดิ
บพั
นเป็
นเกลี
ยว ขนาดใหญ่
เท่
าเชื
อกมนิ
ลา ใช้
ผ้
าเย็
บหุ้
มอี
กชั้
นหนึ่
ง ปล่
อยปลายทั้
งสอง
ยื่
นออก
• ท่
าเตรี
ยมก่
อนการต่
อสู้
มื
อกระบี่
• ท่
าขึ้
นลอย
• ท่
าเตรี
ยมก่
อนการต่
อสู้
มื
อกระบอง