Basic HTML Version
12
|
วั
ฒนธรรม วิ
ถี
ชี
วิ
ตและภู
มิ
ปั
ญญา
“
วั
ฒนธรรมถื
อเป็
นเครื่
องหล่
อหลอม
สมาชิ
กของสั
งคมให้
เกิ
ดความผู
กพั
น
สามั
คคี
และอบรมขั
ดเกลาให้
มี
ทั
ศนคติ
ความเชื่
อ และค่
านิ
ยมที่
สอดคล้
องกั
น
นอกจากนี้
วั
ฒนธรรมยั
งเป็
นสิ่
งที่
มิ
ได้
หยุ
ด
นิ่
งอยู่
กั
บที่
หากแต่
เปลี่
ยนแปลงอยู่
ตลอด
เวลาไปตามยุ
คสมั
ย
”
ความหมายแห่
งวั
ฒนธรรม
วิ
ถี
ชี
วิ
ตและภู
มิ
ปัญญา
วั
ฒนธรรมเป็
นค�
ำที่
ได้
มาจากการรวมค�
ำ ๒ ค�
ำเข้
าด้
วยกั
น คื
อค�
ำว่
า
“วั
ฒนะ”
หมายถึ
ง ความเจริ
ญงอกงาม รุ่
งเรื
อง และค�
ำว่
า
“ธรรม”
หมายถึ
งการกระท�
ำ
หรื
อข้
อปฏิ
บั
ติ
วั
ฒนธรรมตามความหมายของค�
ำในภาษาไทยจึ
งหมายถึ
ง
ข้
อปฏิ
บั
ติ
เพื่
อให้
เกิ
ดความเจริ
ญงอกงาม
พระราชบั
ญญั
ติ
วั
ฒนธรรมแห่
งชาติ
พ.ศ. ๒๕๕๓ ได้
ให้
ความหมายของ
“วั
ฒนธรรม”
ว่
า วิ
ถี
การด�
ำเนิ
นชี
วิ
ต ความคิ
ด ความเชื่
อ ค่
านิ
ยม จารี
ตประเพณี
พิ
ธี
กรรม และภู
มิ
ปั
ญญา ซึ่
งกลุ่
มชนและสั
งคมได้
ร่
วมสร้
างสรรค์
สั่
งสม ปลู
กฝั
ง
สื
บทอด เรี
ยนรู
้
ปรั
บปรุ
ง และเปลี่
ยนแปลง เพื่
อให้
เกิ
ดความเจริ
ญงอกงาม
ทั้
งด้
านจิ
ตใจและวั
ตถุ
อย่
างสั
นติ
สุ
ขและยั่
งยื
น
วั
ฒนธรรม
จึ
งหมายถึ
งทุ
กสิ่
งที่
มนุ
ษย์
สร้
างขึ
้
นทั้
งที่
เป็
นรู
ปธรรมและ
นามธรรม และยั
งหมายรวมถึ
งแบบแผนพฤติ
กรรมทั้
งหมดของสั
งคมที่
สื
บทอด
มานั
บตั้
งแต่
อดี
ต ผ่
านการเรี
ยนรู้
คิ
ดค้
น ดั
ดแปลง เพื่
อสนองความต้
องการและ
พั
ฒนาชี
วิ
ตความเป็
นอยู
่
โดยมี
วิ
วั
ฒนาการสื
บทอดต่
อกั
นมาอย่
างมี
แบบแผน
เพื่
อให้
เกิ
ดความเจริ
ญรุ่
งเรื
องและมั่
นคงในสั
งคม
วิ
ถี
ชี
วิ
ต
หมายถึ
ง แนวทางการด�
ำเนิ
นชี
วิ
ตของคนไทยตั้
งแต่
เกิ
ดจนกระทั่
ง
ตาย รวมถึ
งปั
จจั
ยสี
่
ที่
จ�
ำเป็
นในการด�
ำเนิ
นชี
วิ
ต อั
นได้
แก่
ที่
อยู
่
อาศั
ย อาหารการกิ
น
เครื่
องนุ
่
งห่
ม และยารั
กษาโรค นอกจากนี้
วิ
ถี
ชี
วิ
ตยั
งหมายรวมถึ
งความรู
้
เรื่
องสั
งคม
วั
ฒนธรรม ภู
มิ
ปั
ญญา การประพฤติ
ปฏิ
บั
ติ
การศึ
กษาตั้
งแต่
อดี
ตจนถึ
งปั
จจุ
บั
น
ภู
มิ
ปั
ญญา
หมายถึ
ง องค์
ความรู
้
ความสามารถและทั
กษะซึ่
งเกิ
ดจาก
การสั่
งสมประสบการณ์
ที่
ผ่
านกระบวนการเรี
ยนรู
้
เลื
อกสรร ปรุ
งแต่
ง พั
ฒนา ถ่
ายทอด
สื
บต่
อกั
นมาเพื่
อใช้
แก้
ปั
ญหาและพั
ฒนาวิ
ถี
ชี
วิ
ตให้
สมดุ
ลกั
บสภาพแวดล้
อม
และเหมาะสมกั
บยุ
คสมั
ย ภู
มิ
ปั
ญญาของไทยมี
ความเด่
นชั
ดในหลายด้
าน
ทั้
งด้
านเกษตรกรรม ศิ
ลปกรรม วรรณกรรมและภาษา
กล่
าวได้
ว่
า วั
ฒนธรรม วิ
ถี
ชี
วิ
ต และภู
มิ
ปั
ญญา เป็
นสิ่
งสะท้
อนถึ
ง
ความสามารถของผู
้
คนในท้
องถิ่
นอั
นเกิ
ดจากการสั่
งสมสติ
ปั
ญญาความรู
้
ที่
หลากหลาย
และการปรั
บตั
วผสมผสานให้
เกิ
ดความกลมกลื
นกั
บธรรมชาติ
กระบวนการเหล่
านี้
ได้
ผ่
านมาหลายชั่
วอายุ
คนจนสื
บทอดเป็
นวิ
ถี
ในการด�
ำเนิ
นชี
วิ
ตที่
เหมาะสมกั
บ
สั
งคมไทย
• ศาสนาคื
อหนึ่
งในปั
จจั
ยที่
มี
บทบาทต่
อวิ
ถี
ชี
วิ
ตและวั
ฒนธรรมความเป็
นอยู่
วั
ฒนธรรมไทยซึ่
งมี
รากฐานมาจากพุ
ทธศาสนาได้
รั
บการถ่
ายทอด
สื
บต่
อกั
นมาในรู
ปแบบของความเชื่
อ พิ
ธี
กรรม ศี
ลธรรม กฎหมาย
วรรณกรรม ภาษา ตลอดจนขนบธรรมเนี
ยมประเพณี