Basic HTML Version
สาขาศิ
ลปะการแสดง
มรดกภู
มิ
ปั
ญญาทางวั
ฒนธรรม
34
๕. วงปี่
พาทย์
นางหงส์
วงปี่
พาทย์
นางหงส์
1
เป็
นวงปี่
พาทย์
ที่
ประสมวงขึ้
นเพื่
อใช้
ประโคมในงานอวมงคลโดยเฉพาะ เป็
นการประสมระหว่
าง
วงปี่
พาทย์
กั
บวงบั
วลอยซึ่
งมี
เครื่
องดนตรี
คื
อ ปี่
ชวา ๑ เลา
กลองมลายู
๒ ใบ และฆ้
องเหม่
ง ๑ ใบ การเรี
ยกว่
า วงบั
วลอยเพราะ
เมื่
อบรรเลงเพลงในชุ
ดเพลงประโคมหลั
งจากเพลงรั
ว ๓ ลาแล้
ว
จึ
งบรรเลงต่
อด้
วยเพลงบั
วลอย จากนั้
นจึ
งบรรเลงเพลงอื่
นๆ
การประสมวงของวงปี่
พาทย์
นางหงส์
จึ
งมี
ปี่
ชวา กลองมลายู
ของ
วงบั
วลอย ไม่
ใช้
ฆ้
องเหม่
ง ส่
วนในวงปี่
พาทย์
ได้
ปรั
บเปลี่
ยน
เครื
่
องดนตรี
บางชนิ
ดออกไป คื
อ ปี
่
ใน ตะโพน กระนั
้
น
วงปี
่
พาทย์
นางหงส์
ใ นหลายพื้
นที่
ยั
งคง ใช้
กลองทั
ดอยู่
การที่
เรี
ยกว่
า “นางหงส์
” นั้
น เพราะมี
แบบแผนการบรรเลง
ที่
ต้
องใช้
เพลงเรื่
องนางหงส์
จึ
งเป็
นแนวให้
เรี
ยกชื่
อวงดนตรี
นี้
ว่
า วงปี่
พาทย์
นางหงส์
๖. วงปี่
พาทย์
มอญ
วงปี่
พาทย์
มอญ
2
เป็
นวงดนตรี
ไทยประเภทหนึ่
งที่
นำ
�
เครื่
องดนตรี
ในวงปี่
พาทย์
ไม้
แข็
งประสมกั
บเครื่
องดนตรี
มอญ
คื
อ ในวงปี่
พาทย์
ไม้
แข็
งมี
ระนาดเอก ระนาดทุ้
ม ระนาดเอกเหล็
ก
ระนาดทุ้
มเหล็
ก ส่
วนเครื่
องดนตรี
มอญมี
ปี่
มอญ ฆ้
องมอญวงใหญ่
ฆ้
องมอญวงเล็
ก ตะโพนมอญ เปิ
งมางคอก โหม่
ง ๓ ใบ และมี
เครื่
อง
ประกอบจั
งหวะ คื
อ ฉิ่
ง ฉาบเล็
ก ฉาบใหญ่
กรั
บ ในด้
านแบบแผน
การบรรเลงของวงปี่
พาทย์
มอญเป็
นไปตามแนววิ
ธี
ของดนตรี
ไทย
วงดนตรี
นี
้
ใช้
บรรเลงในหลายโอกาส เช่
น ในงานพิ
ธี
มงคลต่
างๆ
ของชาวไทยเชื้
อสายมอญ ใช้
บรรเลง – ขั
บร้
อง บทเพลงต่
างๆ
เพื่
อการฟั
ง ใช้
ประกอบการแสดงลิ
เก ใช้
บรรเลงในงานอวมงคล
เช่
น งานสวดพระอภิ
ธรรมศพในวั
ฒนธรรมของชาวไทยพุ
ทธ และ
งานฌาปนกิ
จศพ
ปั
จจุ
บั
น
บทบาทการบรรเลงของวงปี่
พาทย์
แต่
ละประเภท
มี
ปริ
มาณลดลง เพราะประชาชนเปลี่
ยนค่
านิ
ยมในการหา
จ้
างไปบรรเลง ทำ
�ให้
ปี่
พาทย์
บางลั
กษณะ เช่
น วงปี่
พาทย์
ไม้
แข็
ง
วงปี่
พาทย์
เสภา วงปี่
พาทย์
ดึ
กดำ
�บรรพ์
วงปี่
พาทย์
นางหงส์
เริ่
มหาฟั
งได้
ยาก บางสถานการณ์
หน่
วยงานของทางราชการ
และเอกชนสนั
บสนุ
นให้
เกิ
ดขึ
้
น หลายแห่
งจั
ดสาธิ
ตเพื
่
อ
การศึ
กษา มิ
ใช่
เกิ
ดขึ
้
นตามกระบวนการทางวั
ฒนธรรมและ
วิ
ถี
ชน จึ
งนั
บเป็
นประเด็
นที
่
ต้
องให้
ความสำ
�คั
ญต่
อการจั
ดการ
มรดกวั
ฒนธรรมปี
่
พาทย์
อย่
างเร่
งด่
วนต่
อไป
1
2