82
มรดกภู
มิ
ปั
ญญาทางวั
ฒนธรรม
ปราสาทศพ เป็
นเครื่
องประกอบพิธีงานศพ
ของชาวล้
านนา มี
รู
ปทรงเป็
นปราสาทสำหรั
บ
รองรั
บหีบศพในพิธีประชุ
มเพลิง (เผาศพ) ที่
ป่
าช้า
แต่
เดิ
มเป็
นรู
ปแบบของปราสาทศพนกหั
สดี
ลิ
งค์
ของพระเถระและชนชั
้
นปกครอง แหล่
งผลิ
ต
ที่
สำคั
ญอยู
่
ที่
จั
งหวั
ดเชียงราย พะเยา และลำปาง
การทำปราสาทศพ จะใช้
ไม้
เนื ้
ออ่
อน เช่
น
ไม้
งิ
้
ว และไม้
โมก ประกอบเป็
นโครงสร้
างแต่
ง
ด้
วยกระดาษทากาว และปิ
ดทั
บด้
วยกระดาษฉลุ
ลวดลายส ี
สั
นต่
างๆ บางครั
้
งใช ้
กระดาษเง ิ
น
กระดาษทองแต่
งเสริ
มให้
งดงาม ประดั
บด้
วยผ้
า
ม่
านโปร่
ง
ในการสร้
างปราสาทศพมี
การแบ่
งหน้
าที่
ระหว่
าง
ผู
้ชายและผู
้หญิง โดยช่
างที่
ทำโครงสร้างจากไม้ ช่
างผู
้ประกอบ
โครงสร้
าง และจั
ดตั
้
งศพในพิ
ธี ส่
วนใหญ่
จะเป็
นช่
างผู
้
ชาย
ส่
วนช่
างปิ
ดกระดาษโครงสร้
างและงานตกแต่
ง เป็
นช่
าง
ผู
้หญิง
คุ
ณค่าหรือลั
กษณะพิเศษอั
นโดดเด่นของปราสาทศพ
สกุ
ลช่
างลำปาง คือ เป็
นสั
ญลั
กษณ์
ในการให้เกียรติ ยกย่
อง
ผู
้
วายชนม์
และส่
งดวงว ิ
ญญาณให้
ไปสถิ
ตอยู
่
ในว ิ
มาน
บนสวรรค์
ความงดงามในช่
วงของพิธีกรรม เช่
น ในขบวนแห่
จากบ้านไปป่
าช้า และการจุ
ดไฟเผาปราสาทด้วยชุ
ดดอกไม้ไฟ
ที่
งดงาม ช่
วยให้
คลายความเศร ้
าโศกได้
ในระดั
บหนึ่
ง
นอกจากนี ้ยั
งสะท้
อนความหมายให้
ประจั
กษ์ต่อผู
้
ร่วมพิ
ธี
ศพ
จากการเผาไหม้ของปราสาทศพที่
งดงามกลายเป็
นเถ้าถ่าน
แสดงถึ
งความเป็
นอนิ
จจั
ง ซึ่
งเป็
นสาระสำคั
ญในหลั
ก
คำสอนของพุ
ทธศาสนา ปั
จจุ
บั
นมี
การประยุ
กต์ใช้
เก้
าอี
้
พั
บ
หรือเก้าอี ้พลาสติกเป็
นโครงสร้างของปราสาทศพ หลั
งจาก
การเผาศพแล้วจะนำเก้าอี้ไปถวายวั
ด โดยไม่
มีการเผาปราสาท
ดั
งเช่
นแต่
ก่
อน
ปราสาทศพสกุ
ลช่
างลำปาง