Page 78 - มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม๒๕๕๒

70 มรดกภูมิปัญญาทางวั ฒนธรรม
มีดอรั ญญิก เป็ นมีดที่ ทำด้วยเหล็ กกล้า ตีจนเนื้ อ
เหล็ กแน่ น แข็ งแรง ตัวมี ดคมบาง แต่ ไม่ แตกหร ือบิ่ น
แหล่งผลิตมีดอรัญญิ กอยู่ที่ บ้านต้ นโพธิ์และบ้านไผ่หนอง
ตำบลอรัญญิก อำเภอนครหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
การทำมีดอรั ญญิกเริ่ มจากการคั ดเลือกเหล็กเส้ น
ขนาดตามความเหมาะสม ตั ดตามขนาดที่ต้องการ เผาไฟ
ให้ได้ที่แล้วนำมาตีขึ ้นรูป จากนั้นนำกลับไปเผาไฟซ้ำ ตีเพื่ อ
ตบแต่งอีกครั้งให้มีความคม นำไปเผาไฟเพื่อชุบแข็งอีกครั้งหนึ่ ง
แล้วนำไปเข้าด้ามเป็นขั้นตอนสุดท้าย
การ “ตีมีด” แม้มีกลวิธีไม่ซับซ้อน แต่ผู้ตีต้องมีทักษะ
และต้องทำงานร่วมกันหลายคน เช่น คนตีพะเนิน (ค้อนใหญ่)
ต้องฝึ กหั ดตีร่ วมกันให้ได้จั งหวะ ไม่ขัดกัน รู ้ว่ ามีดรู ปไหน
ควรตีตรงไหน และจะต้องคอยฟังสัญญาณการใช้เสียงของ
ผู้จับเหล็ก ที่เรียกว่า “หน้าเตา” ซึ่งจะต้องเป็นคนที่ มีความรู้
เกี่ยวกับการทำมีดอย่างดีเยี่ยม จนได้เครื่องเหล็กคุณภาพดี
มีชื่อเสียงเป็นที่รู ้จักทั่วประเทศ
มีดอรัญญิก