68
มรดกภู
มิ
ปั
ญญาทางวั
ฒนธรรม
เครื่
องปั้
นดินเผาเวียงกาหลง เป็
นเครื่
องปั้
นดินเผา
ชน ิ
ดเข ี
ยนส ี
ใต ้
เคล ื
อบ ทำเป็
นภาชนะเคร ื่
องใช ้
แบบต่างๆ เช่น จาน พาน ถ้วย แจกั
น โถ ตะเกียง
คนโท น้
ำต้
น กาน้
ำ และชนิ
ดที่
เป็
นรู
ปลอยตั
ว เช่
น
รู
ปคน รู
ปสั
ตว์
ชนิ
ดต่
างๆ แหล่
งผลิ
ตที่
สำคั
ญอยู
่
ที่
อำเภอเวียงป่
าเป้า จั
งหวั
ดเชียงราย
กระบวนการผลิ
ต เร ิ่
มด้
วยการเตร ี
ยมดิ
น
(ดิ
นขาว) นวด และนำมาขึ ้นรู
ปด้วยมือบนแป้นหมุ
น
(ใช้
มือหมุ
นหรือเท้
าถี
บ) นำไปเผาดิ
น จากนั
้
นนำมา
เขียนด้วยสีใต้เคลือบ ชุ
บเคลือบ และเผาเคลือบ
เครื่
องปั
้
นดิ
นเผาเวี
ยงกาหลง (และเครื่
องปั
้
น
ด ิ
นเผาชน ิ
ดเคล ื
อบอ ื่
นๆ) เป็
นเคร ื่
องใช ้
สำหรั
บ
ชนชั
้
นสู
ง การใช ้
เคร ื่
องปั
้
นด ิ
นเผาบ่
งบอกถ ึ
งรากฐาน
ที่
ยาวนานของวั
ฒนธรรม ซึ่
งหมายถึงการตั
้งรกรากที่
มั่
นคง
ในแหล่
งนั
้
นๆ จนสามารถตั
้
งแหล่
งผลิ
ตเครื่
องปั
้
นดิ
นเผา
เพื่
อใช้
สอยได้ ประการสำคั
ญ บริ
เวณนั
้
นต้
องเป็
นแหล่
ง
วั
ตถุ
ดิ
บที่
สำคั
ญ คื
อ มี
ดิ
นขาวที่
มี
คุ
ณภาพดี เนื่
องจาก
ดิ
นชนิ
ดนี
้
สามารถนำมาทำเคร ื่
องปั
้
นดิ
นเผาที่
มี
ความ
แข็
งแกร่
ง สามารถทนความร้
อนได้
ดี จนสามารถพั
ฒนา
ให้เป็
นเครื่
องปั้
นดินเผาคุ
ณภาพสู
ง
เครื่
องปั้
นดิ
นเผาเวี
ยงกาหลง
ความพ ิ
เศษของ เคร ื่
องปั
้
นด ิ
นเผาเว ี
ยงกาหลง
นอกเหนือจากมี
เนื ้
อดิ
นที่
ขาวแล้
ว ยั
งมี
ลวดลายที่
เกิ
ดจาก
การเขียนด้วยสีใต้เคลือบเป็
นสีดำ ซึ่
งเป็
นสีที่
ได้จากวั
ตถุ
ดิบ
เฉพาะในท้
องถ ิ่
น ประกอบด ้
วยลวดลายหลากหลาย
เช่
น ปลา นก ลายดอกต่างๆ มีเอกลั
กษณ์พิเศษ คือ มีความ
พลิ
้
วไหว ดู
มี
ชี
วิ
ตชี
วาละเอี
ยดอ่
อน ยากที่
จะเลี
ยนแบบได้
นอกจากนี
้
การเคลือบของเครื่
องปั
้
นดิ
นเผาเวี
ยงกาหลงนั
้
น
ยั
งมี
ความสวยงาม มี
ลั
กษณะพื
้
นผิ
วที่
พิ
เศษ (ไม่
มั
นเงา
แต่
เรียบใส) และมีความบาง