Page 76 - มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม๒๕๕๒

Basic HTML Version

68
มรดกภู
มิ
ปั
ญญาทางวั
ฒนธรรม
เครื่
องปั้
นดินเผาเวียงกาหลง เป็
นเครื่
องปั้
นดินเผา
ชน ิ
ดเข ี
ยนส ี
ใต ้
เคล ื
อบ ทำเป็
นภาชนะเคร ื่
องใช ้
แบบต่างๆ เช่น จาน พาน ถ้วย แจกั
น โถ ตะเกียง
คนโท น้
ำต้
น กาน้
ำ และชนิ
ดที่
เป็
นรู
ปลอยตั
ว เช่
รู
ปคน รู
ปสั
ตว์
ชนิ
ดต่
างๆ แหล่
งผลิ
ตที่
สำคั
ญอยู
ที่
อำเภอเวียงป่
าเป้า จั
งหวั
ดเชียงราย
กระบวนการผลิ
ต เร ิ่
มด้
วยการเตร ี
ยมดิ
(ดิ
นขาว) นวด และนำมาขึ ้นรู
ปด้วยมือบนแป้นหมุ
(ใช้
มือหมุ
นหรือเท้
าถี
บ) นำไปเผาดิ
น จากนั
นนำมา
เขียนด้วยสีใต้เคลือบ ชุ
บเคลือบ และเผาเคลือบ
เครื่
องปั
นดิ
นเผาเวี
ยงกาหลง (และเครื่
องปั
ด ิ
นเผาชน ิ
ดเคล ื
อบอ ื่
นๆ) เป็
นเคร ื่
องใช ้
สำหรั
ชนชั
นสู
ง การใช ้
เคร ื่
องปั
นด ิ
นเผาบ่
งบอกถ ึ
งรากฐาน
ที่
ยาวนานของวั
ฒนธรรม ซึ่
งหมายถึงการตั
้งรกรากที่
มั่
นคง
ในแหล่
งนั
นๆ จนสามารถตั
งแหล่
งผลิ
ตเครื่
องปั
นดิ
นเผา
เพื่
อใช้
สอยได้ ประการสำคั
ญ บริ
เวณนั
นต้
องเป็
นแหล่
วั
ตถุ
ดิ
บที่
สำคั
ญ คื
อ มี
ดิ
นขาวที่
มี
คุ
ณภาพดี เนื่
องจาก
ดิ
นชนิ
ดนี
สามารถนำมาทำเคร ื่
องปั
นดิ
นเผาที่
มี
ความ
แข็
งแกร่
ง สามารถทนความร้
อนได้
ดี จนสามารถพั
ฒนา
ให้เป็
นเครื่
องปั้
นดินเผาคุ
ณภาพสู
เครื่
องปั้
นดิ
นเผาเวี
ยงกาหลง
ความพ ิ
เศษของ เคร ื่
องปั
นด ิ
นเผาเว ี
ยงกาหลง
นอกเหนือจากมี
เนื ้
อดิ
นที่
ขาวแล้
ว ยั
งมี
ลวดลายที่
เกิ
ดจาก
การเขียนด้วยสีใต้เคลือบเป็
นสีดำ ซึ่
งเป็
นสีที่
ได้จากวั
ตถุ
ดิบ
เฉพาะในท้
องถ ิ่
น ประกอบด ้
วยลวดลายหลากหลาย
เช่
น ปลา นก ลายดอกต่างๆ มีเอกลั
กษณ์พิเศษ คือ มีความ
พลิ
วไหว ดู
มี
ชี
วิ
ตชี
วาละเอี
ยดอ่
อน ยากที่
จะเลี
ยนแบบได้
นอกจากนี
การเคลือบของเครื่
องปั
นดิ
นเผาเวี
ยงกาหลงนั
ยั
งมี
ความสวยงาม มี
ลั
กษณะพื
นผิ
วที่
พิ
เศษ (ไม่
มั
นเงา
แต่
เรียบใส) และมีความบาง