Page 4 - มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม๒๕๕๒

บทนำ
เป็ นที่ ตระหนักกั นโดยทั่วไปว่ า ปรากฏการณ์หนึ่งที่ กำลังเกิดขึ ้ นกับทุ กประเทศทั่ วโลกในปัจจุ บัน
คือ การที่มรดกทางวั ฒนธรรมที่ เป็นวิ ถีการดำเนิ นชีวิตแต่ ดั้ งเดิมกำลั งถูกคุ กคามด้ วยกระแสต่ างๆ เช่ น
กระแสโลกาภิ วั ตน์ การถู กละเมิ ด การนำไปใช้อย่ างไม่ ถู กต้อง และการไม่ เคารพต่ อคุ ณค่ าดั ้งเดิ ม
ทั้งต่อวัฒนธรรม บุคคล หรือชุ มชนผู ้เป็นเจ้าของวั ฒนธรรม ซึ่งนำไปสู ่ความสู ญหายและความเสื่อมถอย
อย่างรวดเร็ว ปรากฏการณ์ที่เกิดขึ ้นนี ้ เป็ นเหตุให้เกิดความเคลื่ อนไหวในระดั บโลก เพื่ อดำเนินการในการ
ปกป้องคุ้มครองมรดกวั ฒนธรรม โดยเฉพาะอย่ างยิ่งมรดกภู มิปั ญญาทางวัฒนธรรมให้คงอยู่ต่อไป เนื่ องจาก
มรดกภู มิปั ญญาทางวั ฒนธรรมเป็ นสิ่ งซึ่งแสดงให้ เห็ นถึ งการสร้ างสรรค์ ของแต่ ละเผ่ าพั นธุ ์ ที่ ได้มี
การประดิษฐ์คิดค้น และปรั บใช้ในวิถีการดำเนินชีวิ ตของแต่ละชุมชนได้อย่างเหมาะสมกั บสภาพแวดล้อม
และความเป็นอยู่ และยั งแสดงให้เห็นถึงอัตลักษณ์ ของแต่ ละชุ มชนได้อย่ างชัดเจน
ในส่วนของการดำเนินงานในประเทศไทยเกี่ ยวกั บการปกป้องคุ้มครองมรดกภูมิปั ญญาทางวัฒนธรรม
สำนั กงานคณะกรรมการวั ฒนธรรมแห่ งชาติ ได้จั ดทำโครงการปกป้ องคุ ้ มครองมรดกภู มิ ปั ญญา
ทางวั ฒนธรรม โดยมีกิ จกรรมที่สำคั ญ คือ การขึ้นทะเบี ยนมรดกภู มิ ปั ญญาทางวัฒนธรรม เพื่ อเป็ น
หลักฐานสำคั ญของชาติและเป็ นการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุ มชนให้เกิดความภาคภู มิใจในวั ฒนธรรม
ของตน รวมทั้งเป็ นการปกป้ องคุ ้มครองมรดกภู มิปั ญญาทางวัฒนธรรมของท้องถิ่ นและของชาติ โดย
ในปี งบประมาณพุทธศั กราช ๒๕๕๒ สำนั กงานฯ กำหนดขึ ้นทะเบี ยนมรดกภู มิ ปัญญาทางวั ฒนธรรม
สาขาศิลปะการแสดงและสาขางานช่างฝีมือดั้งเดิม จำนวน ๒๕ รายการขึ้นเป็นครั้งแรก ซึ่งได้รั บการคั ดเลือก
และรับรองจากคณะกรรมการผู้ ทรงคุ ณวุฒิที่ สำนักงานฯ แต่ งตั้ ง ในการนี ้ จึงได้จั ดทำหนังสื อมรดก
ภูมิ ปัญญาทางวั ฒนธรรม เพื่ อเผยแพร่ องค์ความรู ้ ศิลปะการแสดงและงานช่ างฝี มื อดั ้งเดิ มที่ ได้ รั บ
การประกาศขึ้นทะเบียนมรดกภูมิปัญญาทางวั ฒนธรรม ประจำปีพุ ทธศั กราช ๒๕๕๒
สำนั กงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ หวั งเป็ นอย่ างยิ่ งว่ า หนั งสือเล่ มนี ้จะเป็นประโยชน์
ในการสร ้ างความภาคภู ม ิ ใจและตระหนั กถ ึงความสำคั ญของการข ึ ้ นทะเบ ี ยนมรดกภู ม ิ ปัญญา
ทางวั ฒนธรรมได้ รวมทั้ งคาดหวังว่ าจะมีการแลกเปลี่ยนเรียนรู ้เกี่ยวกั บการขึ้นทะเบี ยนต่อไป เนื่ องจาก
กระบวนการดำเนินการดังกล่าว สำนักงานฯ มิอาจดำเนินการได้เพียงลำพั ง จำเป็นต้องอาศัยความร่ วมมือ
จากทุกฝ่ายที่ เกี่ยวข้อง เพื่อให้การปกป้องคุ้มครองมรดกภูมิปัญญาทางวั ฒนธรรมประสบผลสำเร็จลุล่วง
ตามวัตถุประสงค์
(นายสมชาย เสียงหลาย)
เลขาธิการคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่ งชาติ