Page 4 - มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม๒๕๕๒

บทนำ
เป็ นที่ตระหนักกั นโดยทั่วไปว่า ปรากฏการณ์หนึ่งที่ กำลังเกิดขึ้ นกับทุกประเทศทั่วโลกในปัจจุ บัน
คือ การที่มรดกทางวัฒนธรรมที่ เป็นวิ ถีการดำเนิ นชีวิตแต่ ดั้ งเดิมกำลั งถูกคุ กคามด้วยกระแสต่างๆ เช่ น
กระแสโลกาภิ วัตน์ การถู กละเมิ ด การนำไปใช้อย่างไม่ ถู กต้อง และการไม่ เคารพต่อคุ ณค่ าดั ้งเดิ ม
ทั้งต่อวัฒนธรรม บุคคล หรือชุมชนผู ้เป็นเจ้าของวั ฒนธรรม ซึ่งนำไปสู ่ความสูญหายและความเสื่อมถอย
อย่างรวดเร็ว ปรากฏการณ์ที่เกิดขึ ้นนี ้ เป็ นเหตุให้เกิดความเคลื่อนไหวในระดั บโลก เพื่อดำเนินการในการ
ปกป้องคุ้มครองมรดกวัฒนธรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมให้คงอยู่ต่อไป เนื่องจาก
มรดกภู มิปั ญญาทางวัฒนธรรมเป็ นสิ่ งซึ่งแสดงให้เห็ นถึงการสร้ างสรรค์ของแต่ ละเผ่าพั นธุ์ ที่ ได้มี
การประดิษฐ์คิดค้น และปรั บใช้ในวิถีการดำเนินชีวิ ตของแต่ละชุมชนได้อย่างเหมาะสมกั บสภาพแวดล้อม
และความเป็นอยู่ และยังแสดงให้เห็นถึงอัตลักษณ์ ของแต่ละชุมชนได้อย่างชัดเจน
ในส่วนของการดำเนินงานในประเทศไทยเกี่ยวกับการปกป้องคุ้มครองมรดกภูมิปั ญญาทางวัฒนธรรม
สำนั กงานคณะกรรมการวั ฒนธรรมแห่ งชาติ ได้จั ดทำโครงการปกป้ องคุ ้ มครองมรดกภูมิ ปั ญญา
ทางวั ฒนธรรม โดยมีกิ จกรรมที่สำคัญ คือ การขึ้นทะเบี ยนมรดกภูมิ ปัญญาทางวัฒนธรรม เพื่ อเป็น
หลักฐานสำคัญของชาติและเป็ นการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุ มชนให้เกิดความภาคภูมิใจในวัฒนธรรม
ของตน รวมทั้งเป็ นการปกป้องคุ ้มครองมรดกภู มิปัญญาทางวัฒนธรรมของท้องถิ่นและของชาติ โดย
ในปี งบประมาณพุทธศักราช ๒๕๕๒ สำนั กงานฯ กำหนดขึ ้นทะเบียนมรดกภู มิปัญญาทางวั ฒนธรรม
สาขาศิลปะการแสดงและสาขางานช่างฝีมือดั้งเดิม จำนวน ๒๕ รายการขึ้นเป็นครั้งแรก ซึ่งได้รับการคั ดเลือก
และรับรองจากคณะกรรมการผู้ ทรงคุณวุฒิที่ สำนักงานฯ แต่งตั้ ง ในการนี ้ จึงได้จั ดทำหนังสื อมรดก
ภูมิ ปัญญาทางวั ฒนธรรม เพื่ อเผยแพร่องค์ความรู ้ ศิลปะการแสดงและงานช่ างฝี มื อดั ้งเดิ มที่ ได้ รั บ
การประกาศขึ้นทะเบียนมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม ประจำปีพุ ทธศักราช ๒๕๕๒
สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ หวังเป็ นอย่างยิ่งว่า หนั งสือเล่มนี้จะเป็นประโยชน์
ในการสร ้ างความภาคภูม ิ ใจและตระหนั กถ ึงความสำคั ญของการข ึ้ นทะเบ ี ยนมรดกภู ม ิปัญญา
ทางวัฒนธรรมได้ รวมทั้ งคาดหวังว่ าจะมีการแลกเปลี่ยนเรียนรู ้เกี่ยวกั บการขึ้นทะเบี ยนต่อไป เนื่ องจาก
กระบวนการดำเนินการดังกล่าว สำนักงานฯ มิอาจดำเนินการได้เพียงลำพัง จำเป็นต้องอาศัยความร่ วมมือ
จากทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้การปกป้องคุ้มครองมรดกภูมิปัญญาทางวั ฒนธรรมประสบผลสำเร็จลุล่วง
ตามวัตถุประสงค์
(นายสมชาย เสียงหลาย)
เลขาธิการคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่ งชาติ