Page 41 - culture-regiteation-

๓๙
บททํ าขวัญควาย เป นตั วบทประกอบพิ ธี กรรมทํ าขวั ญควาย พบใน
ภาคตางๆของประเทศไทย บททําขวั ญควาย และพิ ธีทํ าขวั ญควาย เปนการระลึ ก
ถึ งบุญคุ ณของควายที ่ ช วยมนุษยในการทํ านา รวมไปถึ งการขอขมาที ่ได ด าว า
เฆี่ยนตี ในระหวางการใชงาน ทางภาคเหนื อเรียกว า ฮองขวั ญควาย เรียกขวั ญควาย
หรือ เอาขวัญควาย ภาคอีสานเรี ยก สู ขวั ญควาย โครงสรางและเนื ้ อหาของ
บทสูขวั ญควาย ไดสะท อนทัศนคติ ของคนไทยที ่มี ต อควาย คื อ ความกตัญู รูคุ ณ
ความรู สึกเมตตากรุ ณา และ ความสํานึ กผิ ดที่มี ต อควาย จึงจั ดทํ าพิธี บายศรี สูขวัญ
ใหควาย และเอาดอกไม ธูปเที ยนมาขอขมาวั วควายดวย ตลอดจนเอาหญ าออน
ใหควายกิ น ในแงนี ้พิธี สู  ขวั ญควายจึ งสะทอนความสั มพั นธ ระหว างมนุ ษย
กั บควายที ่ เป นไปดวยความอ อนโยน เอื ้ ออาทรและรู สึ กในบุ ญคุ ณควาย
แสดงลั กษณะนิ สั ยและจิ ตวิ ญญาณของ ช า วนา ไ ทยที ่ มี ต อคว ายอย า ง
น าชื่ นชม แต ในวิ ถี การทํ านาในป จจุบั นที่เปลี ่ยนไป ควายมี บทบาทน อยลง
อยางมาก มี เทคโนโลยีอย างอื ่ นเข ามาแทนที่ควาย พิ ธี ทํ าขวัญควายรวมถึ ง
บทสูขวั ญควายจึ งเสี่ยงต อการสู ญหายและการสืบทอดในอนาคต