Page 18 - dcp7

7
กรือโต๊ะ
เรียบเรียงโดย วาที ทรัพย์สิ น
กรือโต๊ะเป็นการละเล่นพื้นบ้านประเภทหนึ่งของชาวไทยมุสลิมในจังหวัดชายแดนภาคใต้ เป็นกิจกรรมที่ แสดง
ถึงพลังสามัคคีของชุมชน “กรือโต๊ะ” จัดเป็ นเครื่องดนตรีประเภท “เครื่องตี” ลักษณะเดียวกับกลองโดยหุ่นกรือโต๊ะ
ทำ�จากไม้เนื้อแข็ง นิยมไม้หลุมพอ นำ�มาขุดกลึงเป็นหลุมเหมือนครกตำ�ข้าว โดยขุดให้ส่วนปากแคบป่องตรงกลาง ส่วนนี้
เรียกว่า “ตาแป” ส่วนที่สองคือ “เด๊าว์ ” หรือใบ เป็นไม้แผ่นที่ใช้เป็นส่วนสำ�คั ญใช้วางพาดบนปาก “ตาแป” แผ่นไม้
หรือแผ่นเด๊าว์นี้จัดเป็นชุดเพื่อให้เสียงที่ต่างระดับหลากหลายกัน ส่วนที่สามคือไม้ ตีเด๊าว์ มีลักษณะเหมือนไม้ตีฆ้องแต่
ด้ามยาวกว่ า ส่วนปลายของไม้ตี เด๊าว์ นั้นมัดด้วยเส้นยางพารา เสียงของกรือโต๊ ะเกิดจากการตีแผ่นไม้ที่วางบนตาแป
การเล่นกรือโต๊ะ นิยมเล่นกันในวันสำ�คัญของหมู่บ้านหรือหลังจากการเกี่ ยวข้าว โดยแต่ละหมู่บ้านจะนำ�กรือโต๊ะ
ที่มีอยู่ในหมู่บ้านประมาณ ๕ ถึง ๑๐ ใบ มาตีประโคมเพื่อฟังเสียง หากมีการประชันแข่ งขันนิ ยมใช้กรือโต๊ะ จำ �นวน
๗ ใบ ทีมไหนที่มีผู้ตีกรื อโต๊ะได้เสียงดัง มี ความพร้อมและอดทนในการตีกรือโต๊ะได้นานกว่าทีมอื่นก็จะเป็นฝ่ายชนะ
ผลชนะของทีมเสมือนว่ าเป็นการชนะของคนทั้ งหมู่บ้าน การตีกรือโต๊ะ นอกจากจะเป็นการตีเพื่อความสนุกสนานแล้ว
ยังแสดงออกถึงความสมานสามัคคีของคนในชุมชนอีกด้ วย
ในการแข่งขันนั้ น บางครั้งมีกรือโต๊ะมาร่ วมแข่งขันมากถึง ๓๐ คณะ เมื่อทุกคณะมาพร้อมกันแล้ว ซึ่งโดยมาก
เป็นเวลาตอนบ่ าย ก็จะมีการแบ่งรุ่นแบ่งสายผู้ ทำ�หน้าที่แบ่งรุ่นแบ่งสายคือกรรมการซึ่งเป็ นนักเลงกรื อโต๊ะอาวุโส
และเพื่อความยุติ ธรรมในการตัดสินชี้ขาดจะใช้ กรรมการอย่างน้อย ๓ คน เมื่ อกรรมการแบ่งกรือโต๊ะออกเป็นรุ่นเล็ก
รุ่นกลาง และรุ่นใหญ่แล้ว ถ้าในแต่ละรุ่นมีหลายคณะก็จะจั ดแบ่งสาย แข่งขันในสายเดียวกันก่อน ซึ่งอาจจะแข่งแบบ
แพ้คัดออกหรื อแบบพบกันหมดก็แล้วแต่ตกลงกัน เมื่อแบ่งรุ่นแบ่งสายชี้แจงกติกากั นเสร็จก็เป็นเวลาคํ่าพอดี หลังจาก
คณะต่างๆ รับประทานอาหารมื้อเย็นเรียบร้อยก็เริ่มจั ดกรือ
โต๊ะเข้าที่เพื่ อแข่งขันต่อไป
การเล่นกรื อโต๊ะนิยมเล่ นกันในเฉพาะผู้ชาย เพราะ
เป็นการละเล่นที่ต้องใช้พละกำ�ลังมาก แต่ไม่มีข้อห้ามสำ�หรับ
ผู้หญิง การตีกรือโต๊ ะคณะหนึ่งๆ มีผู้เล่ นอย่างน้อย ๗ คน
มีคนหนึ่งทำ�หน้าที่เป็นผู้นำ� เพื่อให้สัญญาณหรือนำ�ตีกรือโต๊ะ
ภาพ : กรือโต๊ะ
ที่มา : ลักษณะไทย มูลนิ ธิหอศิลปะแห่งรัชกาลที่ ๙ -กรือโต๊ะ
http://www.laksanathai.com/book3/p270.aspx