Page 118 - dcp7

107
โนราโรงครู
เรียบเรียงโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์ธรรมนิตย์ นิคมรัตน์
โนราโรงครูเป็นการแสดงเชิงพิธีกรรมที่มี จุดมุ่งหมายสำ�คัญ คือ เพื่อเป็ นการเคารพบูชาและแสดงความกตัญญู
ต่อวิญญาณบรรพบุรุษ เพื่อแก้ บนหรือแก้ เหฺมฺรยและเพื่อทำ�พิ ธีครอบครูโนราและรักษาโรคต่าง ๆ
การแสดงโนราโรงครูมี ๒ ประเภท คือ ๑) การแสดงโนราโรงครูใหญ่ เป็นการแสดงโนราโรงครูสมบูรณ์แบบ
ถูกต้องครบถ้ วนตามประเพณีและนิยมแสดงโดยทั่วไปใช้เวลา ๓ วัน ๒ คืน ๒) การแสดงโนราโรงครูเล็กหรือโรงคํ้าครู
เป็นการแสดงเพื่อยืนยันว่ าจะมีการจัดโรงครูใหญ่อย่างแน่นอน ใช้เวลาแสดง ๑ วัน ๑ คื น การแสดงโนราโรงครูซึ่ง
จัดโดยทั่วไปเริ่มในเดื อนมีนาคมถึงเดื อนกันยายนเริ่มพิธีในวันพุธถึงวันศุกร์ การแสดงโนราโรงครูมี องค์ประกอบและ
รูปแบบการแสดงโนราสมบูรณ์ครบถ้วนทุกขั้นตอน ตั้งแต่การรำ� การร้อง การแสดงเป็นเรื่อง และการบรรเลงดนตรี
ประกอบพิธีกรรม
องค์ประกอบและรูปแบบในการแสดงโนราโรงครู ประกอบด้ วย การรำ� มีรูปแบบการรำ�พื้นฐาน การรำ�ขั้นสูง
และการรำ�ประกอบพิ ธีกรรมอันศักดิ์สิทธิ์ ได้แก่ รำ�สิบสองท่า รำ�สิบสองบท รำ�คล้องหงส์และแทงเข้ การร้องใช้รูปแบบ
การร้องรั บของผู้รำ �และนักดนตรี คือ การร้องรั บไม่ใช้ท่ ารำ� การร้องรับประกอบท่ารำ � ได้แก่ ร้องรั บบทกาดครู
ร้องรับประกอบการรำ�ทุกประเภท การแสดงเป็ นเรื่อง เป็นรูปแบบของการแสดงละครจากวรรณกรรมพื้ นบ้านเฉพาะ
ตอนสำ�คัญต่อเนื่องกัน ๑๒ เรื่องและเลือกเรื่ องมาแสดงเต็มรูปแบบของพิธี กรรมอีก ๒ เรื่อง เพื่อสร้ างความศรัทธาใน
พิธีกรรมให้มากยิ่งขึ้น การบรรเลงดนตรีประกอบพิธีกรรม มี รูปแบบของจังหวะที่ ใช้ประกอบพิธี กรรมแต่ละขั้นตอน
โดยเฉพาะได้แก่ การเซ่นของสังเวยและประทับทรงใช้ เพลงเชิด การเชิญวิญญาณใช้จังหวะเชิญตายาย การร่ายรำ �
ประกอบพิธีกรรมศักดิ์ สิทธิ์ใช้ เพลงโค
ปัจจุบัน โนราโรงครูยังคงมีการสืบสานอย่างเคร่งครัดในหลายจังหวัด เช่น สงขลา พัทลุง นครศรีธรรมราช
ตรัง เป็ นต้น โดยเฉพาะในกลุ่ มคณะมโนรายังประกอบพิธี กรรมโนราโรงครู รักษาจารีตขนบธรรมเนียมการแสดงและ
พิธีกรรมอย่างต่อเนื่ อง
โนราโรงครู ได้รับการขึ้นทะเบี ยนเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติประจำ�ปีพุทธศักราช ๒๕๕๕