49
ต่
อมาเมื่
อพ่
อของแสนทราบเรื่
องจึ
งไม่
พอใจมาก
กี
ดกั
นไม่
ให้
ทั้
งสองพบกั
น และได้
ตกลงให้
แสนแต่
งงาน
กั
บลู
กสาวคนทำ
�โป๊
ะที่
ได้
สู่
ขอไว้
ภายหลั
งเมื่
อมุ
กทราบ
เรื่
องและเห็
นว่
าเป็
นเรื่
องจริ
ง จึ
งวิ่
งไปที่
หน้
าผาเพื
่
อ
กระโดดหน้
าผาตายตามคำ
�สั
ตย์
สาบาน เมื
่
อแสนเห็
น
ดั
งนั้
นจึ
งวิ่
งตามไปและกระโดดหน้
าผาตายตามคำ
�สั
ตย์
สาบานเช่
นกั
น ส่
วนกำ
�นั
นภายหลั
งรู้
สึ
กสำ
�นึ
กผิ
ดจึ
งนำ
�
เครื่
องถ้
วยชามต่
างๆ มาไว้
ในถํ้
าบริ
เวณเชิ
งเขา เพื่
อเป็
น
ที่
ระลึ
กถึ
งความรั
ก
ต่
อมาชาวบ้
านจึ
งเรี
ยกภู
เขาที่
มุ
กกระโดดหน้
าผา
ตายว่
า
“เขาสาวมุ
ก”
เพื่
อระลึ
กถึ
งมุ
ก ผู้
มั่
นคงต่
อความรั
ก
ภายหลั
งจึ
งเพี้
ยนเป็
น
“สามมุ
ก”
ในที่
สุ
ด และบริ
เวณ
ถํ้
านั
้
นเชื่
อว่
าเป็
นถํ้
าลั
บแลมี
เครื่
องถ้
วยชามต่
างๆ ที่
กำ
�นั
น
บิ
ดาของแสนนำ
�มาไว้
เมื่
อชาวบ้
านมี
งานบุ
ญสามารถ
หยิ
บยื
มไปใช้
ได้
ซึ่
งภายหลั
งถํ้
านี้
ได้
ปิ
ดปากถํ้
าไปแล้
ว
เมื
่
อคราวก่
อสร้
างถนนสมั
ยรั
ฐบาลจอมพลป. พิ
บู
ลสงคราม
ส่
วนหาดที่
พบศพหญิ
งชายทั้
งสองหลั
งจากกระโดด
หน้
าผาตายนั้
น ชาวบ้
านเรี
ยกกั
นว่
า “หาดบางแสน”
เพื่
อระลึ
กถึ
งนายแสน
ตำ
�นานเจ้
าแม่
เขาสามมุ
ก
เป็
นตำ
�นานที่
แพร่
หลายอยู่
ทั้
งในจั
งหวั
ดชลบุ
รี
และบริ
เวณชุ
มชนชายฝั่
งทะเลตะวั
นออก
ของไทย เชื่
อกั
นว่
าเป็
นสิ่
งศั
กดิ์
สิ
ทธิ์
สำ
�คั
ญของชาวประมงและผู้
เดิ
นทางทางทะเลในภาคตะวั
นออกมานั
บแต่
สมั
ยต้
น
กรุ
งรั
ตนโกสิ
นทร์
ดั
งปรากฏหลั
กฐานในนิ
ราศเมื
องแกลงที่
แต่
งเมื่
อราว พ.ศ. ๒๓๔๙ ของสุ
นทรภู่
ที่
กล่
าวถึ
งเจ้
าแม่
เขาสามมุ
กไว้
ด้
วย และเมื่
อถึ
งเทศกาลสำ
�คั
ญต่
างๆ อาทิ
ตรุ
ษจี
น สารทจี
น ชาวบ้
านที่
นั
บถื
อก็
จะนำ
�เครื่
องเซ่
นไหว้
และว่
าว
มาเป็
นเครื
่
องบู
ชากราบไหว้
ที่
ศาลเจ้
าแม่
เขาสามมุ
กด้
วย นอกจากนี
้
ก่
อนที่
ชาวประมงจะออกเดิ
นเรื
อชาวบ้
านจะนำ
�
ประทั
ดมาจุ
ดบู
ชาเพื่
อขอให้
ช่
วยในการทำ
�มาหากิ
นและแคล้
วคลาดจากลมพายุ
ปั
จจุ
บั
น
ตำ
�นานเจ้
าแม่
เขาสามมุ
ก
ดำ
�รงอยู่
อย่
างเข้
มแข็
ง เนื่
องจาก มี
ศาลสำ
�หรั
บเป็
นที่
สั
กการะบู
ชา ศาลเจ้
าแม่
เขาสามมุ
กนั้
น ปั
จจุ
บั
นแบ่
งออกเป็
น ๒ ศาลคื
อ ศาลเจ้
าแม่
เขาสามมุ
ก (ไทย) และศาลเจ้
าแม่
เขาสามมุ
ก (จี
น) ทั้
งนี้
ศาลไทยเป็
นศาลเก่
าแก่
ที่
ใช้
ตำ
�นานประจำ
�ถิ่
นที่
เล่
าเรื่
องความรั
กของสาวมุ
กกั
บนายแสนในการเผยแพร่
ประวั
ติ
เจ้
าแม่
เขาสามมุ
ก ส่
วนศาลจี
นเป็
นศาลเก่
าแก่
ของชุ
มชนคนจี
นที่
ใช้
เรื่
อง
“เจ้
าแม่
ทั
บทิ
ม”
ในการเผยแพร่
ประวั
ติ
เจ้
าแม่
เขาสามมุ
ก
เนื่
องจากชาวจี
นที่
อ่
างศิ
ลาได้
อั
ญเชิ
ญกระถางธู
ปไฮตั
งม่
า ติ
ดเรื
อมาจากเมื
องจี
น เมื่
อมาตั้
งรกรากใหม่
ที่
ชลบุ
รี
จึ
งได้
ตั้
งศาลไฮตั
งม่
า ข้
างศาลเจ้
าแม่
เขาสามมุ
กเดิ
ม และใช้
ชื่
อศาลว่
า ศาลเจ้
าแม่
เขาสามมุ
ก(จี
น) มาจนถึ
งทุ
กวั
นนี้
ตำ
�นานเจ้
าแม่
เขาสามมุ
ก ได้
รั
บการขึ้
นทะเบี
ยนเป็
นมรดกภู
มิ
ปั
ญญาทางวั
ฒนธรรมของชาติ
ประจำ
�ปี
พุ
ทธศั
กราช
๒๕๕๖