Page 147 - dcp6

136
……………………….. บุญญราศีศรั ทธาผู้ข้าทังหลายกระทำ�ได้แล้ว
ขอแผ่ผายนาบุญไปรอด พระอินทร์พระพรหม พระยายมราช
ครุฑนาคน้าไอศวร ท้ าวจตุโลกทังสี่
(กล่าวถวายทานเป็นภาษาบาลี)
ทีนี้ผู้ข้าขอเวนวางตามมคธภาษาบาลี แทนในนามแห่งพ่อแม่พี่น้องศรัทธาทังหลายว่าอิมานิ มยภนฺเต
……………..…….. อมฺหาก ฑีฆรตฺต หิตาย สุขาย ยาว นิพฺพานาย สงฺ วตฺตนฺตุ โน
บทเวนทาน เป็นวรรณกรรมที่คนล้านนาในยุคปัจจุบันยังใช้อยู่ และใช้กันอย่างแพร่หลายในทุ กพื้นที่ ลักษณะ
ภาษาเข้าใจง่าย ไม่ซับซ้ อน ไม่ มีสำ�นวนที่เป็ นแบบฉบับตายตัว แต่ละสำ �นวนจึงมีความหลากหลายและมี เสน่ห์
แตกต่างกันไป เช่น บางสำ �นวนมีการสอดแทรกเรื่องราวในท้องถิ่นลงไป บางสำ�นวนแต่งด้วยภาษาที่ฟังแล้วไพเราะรื่นหู
บางสำ�นวนมีเนื้อหาสะเทือนใจ บางสำ�นวนแต่งเพื่ อเอื้อประโยชน์ ให้ผู้ กล่าวได้แสดงความสามารถในการใช้เสี ยง
อย่างเต็มที่ เป็นต้น
คุณค่าและความสำ�คัญของ บทเวนทาน ที่มีต่อคนและสังคมล้ านนา เป็นการกล่าวรายงานเกี่ยวกับรายละเอียด
ในการถวายทานครั้งนั้นๆ ให้ ผู้มาร่วมงาน ได้ทราบ แสดงให้ เห็นว่าการทำ �บุญถวายทานเสร็จสิ้นสมบูรณ์แบบแล้ว
กล่าวคือ คนล้านนาจะเชื่อว่าในการทำ�บุญถวายทานครั้งใด หากยังไม่ได้มี การกล่าวคำ�เวนทาน ถือว่ายังไม่เสร็ จสิ้น
ขั้นตอน (ภาษาท้องถิ่นเรียกว่า “ไม่ แล้วใจ” หมายถึง ยังเกิดความรู้สึ กค้างคาใจอยู่) อีกทั้งยังแสดงถึงความศักดิ์สิทธิ์
ของพิธีกรรม เพราะคนล้านนาเชื่ อว่าเมื่อมีการกล่าวบทเวนทานก็ จะทำ�ให้ พิธีกรรมนั้ นดูศักดิ์สิทธิ์ มากกว่าการยก
เครื่องไทยทานไปประเคนแต่เพียงอย่างเดียว นอกจากนั้ นยังเชื่อว่าการกล่าวเวนทานเปรียบเสมือนสื่อที่จะเชื่ อมโยง
ให้อานิสงส์ อันเกิดจากการถวายทานในครั้งนั้นส่ งต่อไปถึงผู้ ที่อยู่ อีกภพภูมิ หนึ่งซึ่งอาจจะเป็นเทพ เทวดา หรือ
ดวงวิญญาณ ผู้ที่ล่ วงลับไปแล้ว ให้ได้รับอานิสงส์เหล่านั้นด้วย และยังเป็นช่องทางในการสอดแทรกความรู้ให้แก่ผู้ฟัง
โดยเรื่องที่จะนำ�มาสอดแทรกลงไปนั้นขึ้นอยู่กับผู้แต่งแต่ละสำ�นวนจะเห็นว่ามีความเหมาะสม ซึ่งอาจมีทั้งการอธิ บาย
ถึงมูลเหตุในการประกอบพิ ธีกรรม การให้ความรู้และเสริมสร้างปัญญาแก่ผู้ฟัง การปลูกฝังทัศนคติและแบบแผนใน
การปฏิบัติตนเนื่องในพิธีกรรมต่างๆ เป็นต้น
บทเวนทาน ได้รับการขึ้นทะเบี ยนเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติประจำ�ปีพุทธศักราช ๒๕๕๖