90
นอกจากนั้
น ในท้
องถิ่
นใกล้
เคี
ยงยั
งมี
ตำ
�นานพระพุ
ทธไสยาสน์
วั
ดป่
าโมก
จั
งหวั
ดอ่
างทอง ซึ่
งเมื่
อดู
จากตำ
�นาน
จะพบว่
าเป็
นไปได้
ที่
จะมี
ความเกี่
ยวข้
องกั
บ
ตำ
�นานหลวงพ่
อพุ
ทธรำ
�พึ
ง
และ
ตำ
�นานหลวงพ่
อสามเสน
จนรายละเอี
ยด
บางประการของตำ
�นานเหล่
านี้
คล้
ายคลึ
งกั
น แม้
องค์
พระพุ
ทธรู
ปจะเป็
นพระพุ
ทธรู
ปปางไสยาสน์
ขนาดใหญ่
วั
ดความ
ยาวจากพระเมาลี
จรดปลายพระบาทได้
ถึ
ง ๒๒.๕๘ เมตร แต่
ตำ
�นานก็
เล่
าว่
า พระพุ
ทธรู
ปองค์
นี้
ได้
ลอยนํ้
ามาจมอยู่
บริ
เวณหน้
าวั
ดป่
าโมก ทว่
ากลั
บไม่
สามารถนำ
�องค์
ท่
านขึ้
นฝั่
งได้
แม้
จะใช้
แรงคนนั
บพั
นๆ คน ต่
อมาพระพุ
ทธไสยาสน์
ได้
ไปเข้
าฝั
นเจ้
าอาวาสวั
ดใต้
บอกว่
าองค์
ท่
านลอยนํ้
ามาคราวเดี
ยวกั
บ
หลวงพ่
อสามเสน
แต่
ท่
านต้
องการจะประดิ
ษฐาน
ที่
ป่
าโมกเพราะเป็
นป่
าไม้
โมกร่
มรื่
น พร้
อมกั
บบอกวิ
ธี
การอั
ญเชิ
ญองค์
ท่
านว่
า ให้
จั
ดพิ
ธี
บวงสรวง แล้
วนำ
�สายสิ
ญจน์
คล้
องรอบพระศอเสี
ยก่
อนสุ
ดท้
ายเมื่
อชาวบ้
านทำ
�ตามวิ
ธี
ดั
งกล่
าวก็
สำ
�เร็
จ
นอกจากตำ
�นานพระพุ
ทธรู
ปลอยนํ้
าจะสะท้
อนปาฏิ
หาริ
ย์
เพื่
อสร้
างความศั
กดิ์
สิ
ทธิ์
ให้
พระพุ
ทธรู
ปสำ
�คั
ญใน
ท้
องถิ่
นแล้
ว ตำ
�นานพระพุ
ทธรู
ปลอยนํ้
ายั
งสะท้
อนสภาพภู
มิ
ศาสตร์
และการตั้
งถิ่
นฐานของชุ
มชนริ
มแม่
นํ้
า ในภาคกลาง
อี
กด้
วย ดั
งเห็
นได้
จากการหยิ
บยื
ม การแพร่
กระจายหรื
อการเล่
าตำ
�นานที่
มี
โครงเรื่
องคล้
ายๆ กั
น ในชุ
มชนต่
างๆ ที่
อยู่
ริ
มแม่
นํ้
า
แม้
ว่
าตำ
�นานพระพุ
ทธรู
ปลอยนํ้
าจะมี
โครงเรื่
องหลั
กตามที่
ได้
กล่
าวมาแล้
ว แต่
เนื้
อหาของตำ
�นานบางเรื่
องอาจ
แตกต่
างไปจากโครงเรื่
องหลั
กบ้
าง ทว่
ายั
งแสดงแก่
นสำ
�คั
ญของตำ
�นาน เช่
น อาจมี
การอธิ
บายว่
าพระพุ
ทธรู
ปสำ
�คั
ญ
ของชุ
มชน “ได้
มาจากนํ้
า” ในลั
กษณะต่
างๆ กั
น เช่
น พระพุ
ทธรู
ปจมอยู่
ในนํ้
า พระพุ
ทธรู
ปมาติ
ดเบ็
ด หรื
อ พระพุ
ทธรู
ป
ตกนํ้
าหายไปแต่
ภายหลั
งกลั
บลอยไปติ
ดฝั่
งเอง เป็
นต้
น
พระพุ
ทธไสยาสน์
วั
ดป่
าโมก