Page 10 - dcp5

1
บทนำ�
การขึ้นทะเบียนมรดกภูมิปั ญญาทางวัฒนธรรมของชาติ
มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม เป็นสมบัติอันลํ้าค่าที่บรรพบุรุษได้สร้างสรรค์ สั่งสม และสืบทอดมาถึงลูกหลาน
รุ่นต่อรุ่น มรดกภูมิ ปัญญาทางวัฒนธรรม หมายถึง การปฏิบัติ การเป็นตัวแทน การแสดงออก ความรู้ ทักษะ ตลอดจน
เครื่องมือ วัตถุ สิ่งประดิษฐ์ และพื้นที่ทางวัฒนธรรมที่เกี่ ยวเนื่องกับสิ่งเหล่านั้น ซึ่งชุมชน กลุ่มชน และในบางกรณี
ปัจเจกบุคคล ยอมรับว่ าเป็นส่วนหนึ่งของมรดกทางวัฒนธรรมของตน มรดกภูมิปัญญาทางวั ฒนธรรมซึ่งถ่ายทอด
จากคนรุ่นหนึ่งไปยังคน อีกรุ่ นหนึ่งนี้ เป็นสิ่งซึ่งชุมชนและกลุ่ มชนสร้างขึ้นใหม่ อย่างสมํ่าเสมอ เพื่อตอบสนองต่อ
สภาพแวดล้อมของตน เป็นปฏิสั มพันธ์ที่กลุ่มชนมีต่อธรรมชาติ สังคม และประวัติ ศาสตร์ของตน และทำ�ให้กลุ่มชน
เกิดความรู้สึก สำ�นึกในอัตลั กษณ์ทางวัฒนธรรมของตน
การประกาศขึ้นทะเบียนมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ เป็นหนทางหนึ่งในการปกป้องคุ้มครองเพื่ อ
ไม่ให้เกิดการสูญเสี ย อัตลักษณ์ และสูญเสี ยภูมิ ปัญญาที่ เป็นองค์ความรู้ ทางวัฒนธรรมซึ่ งเป็นข้ อมูลสำ �คัญของ
ประเทศชาติ และยังเป็นหนทางหนึ่งในการประกาศความเป็นเจ้าของมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมต่างๆ ในขณะที่ยัง
ไม่มี มาตรการทางกฎหมายที่จะคุ้มครองมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ ทั้งนี้ ภาษา เป็น ๑ ใน ๗ สาขาของ
มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมที่กรมส่งเสริมวัฒนธรรมประกาศขึ้นทะเบี ยนมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ
ความหมายของภาษา
ภาษา หมายถึง เครื่องมื อที่ใช้สื่อสารในวิ ถีการดำ�รงชีวิตของชนกลุ่ มต่างๆ ซึ่งสะท้อน โลกทั ศน์ ภูมิปัญญาและ
วัฒนธรรมของแต่ละกลุ่มชน ทั้งเสียงพูด ตัวอักษร หรือสัญลักษณ์ที่ใช้แทนเสียงพูด
ประเภทของภาษา
๑. ภาษาไทย หมายถึง ภาษาประจำ�ชาติ หรือภาษาราชการที่ใช้ในประเทศไทย
๒. ภาษาท้องถิ่ น หมายถึง ภาษาที่ใช้สื่อสารในท้องถิ่นใดท้องถิ่นหนึ่งและมักเป็นภาษาแม่ของคนในท้องถิ่นนั้น
ในประเทศไทยมีภาษาท้องถิ่นทั้งที่เป็นภาษาตระกูลไทและภาษาตระกู ลอื่นๆ แบ่งออกเป็น ภาษาไทยถิ่นตามภูมิ ภาค
ซึ่งเป็นภาษาที่ใช้สื่อสารในแต่ละภูมิ ภาคของประเทศไทย เช่น ภาษาไทยกลาง ภาษาไทยถิ่นอีสาน ภาษาไทยถิ่นเหนือ
ภาษาไทยถิ่นใต้ และภาษาชาติพันธ์ุ ซึ่งเป็นภาษาที่ใช้ สื่อสารในชุมชนท้องถิ่นต่างๆ ของประเทศไทย เช่น ภาษาเขมร
ถิ่นไทย ภาษามลายูปาตานี ภาษาม้ง ภาษาอาข่า ภาษาชอง ภาษามอแกน ภาษาลื้อ ภาษายอง ภาษาญ้อ ภาษาภูไท
ภาษาพวน ภาษาไทยเบิ้ง/เดิ้ง หรือภาษาไทยโคราช เป็นต้น
๓. ภาษาสัญลั กษณ์ หมายถึง ภาษาที่ใช้ ติดต่อสื่อสารด้วยภาษามือภาษาท่าทาง หรือเครื่ องหมายต่างๆ เป็นต้น