Page 67 - dcp4

56
ประเพณีรับบัว
เรียบเรียงโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์อำ�พล นววงศ์เสถี ยร
ประเพณีรับบัว เป็นประเพณีพื้นบ้านของชาวอำ�เภอบางพลี สมุทรปราการ กำ�หนดให้มีขึ้นในวันขึ้น ๑๓ คํ่ า
เดือน ๑๑ และวั นขึ้น ๑๔ คํ่า เดือน ๑๑ รวม ๒ วัน ความเป็นมาของประเพณีนี้ มีตำ �นานเล่าขานกันว่า ชาวมอญที่
อพยพเข้ามาตั้ งรกรากในประเทศไทยตั้งแต่สมัยรัชกาลพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย บริเวณนครเขื่อนขันธ์
ที่พระประแดง และต่อมาได้ย้ายออกมาอยู่บริเวณบางแก้ว ลาดกระบัง บางพลีริมคลองสำ�โรง ชาวมอญเหล่ านี้ได้
มาหักร้ างถางพงเพื่อขยายพื้นทำ�ไร่นากันอย่างกว้างขวาง เมื่อหมดฤดูทำ�นาชาวมอญบางส่วนก็ ย้ายกลับไปอยู่ ทาง
ฝั่งปากลัด พระประแดง เมื่อถึ งหน้านาอีกครั้ง จึงจะกลับมาทำ�นากันอีก พอปักดำ �เสร็จก็กลับไป จะกลับมาใหม่ เมื่อ
ถึงเวลาเก็บเกี่ยวเป็นเช่นนี้ ทุกปี และเนื่องจากในช่วงเดือน ๑๑ ใกล้วั นออกพรรษา เป็นเวลาที่นํ้านองเต็มตลิ่งและ
เดือนหงาย จึงมีผู้คิ ดริเริ่มพายเรือตามคลองสำ�โรงในตอนเย็นของวันขึ้น ๑๓ คํ่า เดือน ๑๑ มายังบางพลี แวะเวียน
ทักทายตามบ้านญาติ หรื อคนรู้จัก ๒ ฝั่งคลอง พอรุ่ งเช้า คือวันขึ้น ๑๔ คํ่า เดือน ๑๑ จึงเดินทางกลับพระประแดง
ขากลับก็จะเก็บดอกบัวซึ่งมีอยู่มากมายในบริ เวณนั้นไปด้วย เพื่อนำ�ไปบูชาพระในเทศกาลออกพรรษา และกลายเป็น
ธรรมเนียมว่า เมื่อถึงวันขึ้น ๑๓ คํ่า เดือน ๑๑ ก็จะเตรียมเก็บดอกบัวไว้เพื่ อมอบให้ชาวพระประแดงในวันขึ้น ๑๔ คํ่า
เดือน ๑๑ เรียกว่าประเพณี รับบัวประเพณีนี้ซบเซาไประยะหนึ่ง จนกระทั่ง เมื่อนายชื้ น วรศิริ นายอำ�เภอบางพลี
ช่วง พ.ศ.๒๔๗๘-๒๔๘๑ ได้ฟื้นฟูประเพณีรับบัวขึ้นอีกครั้ง โดยมีการจัดประกวดเรือ และการทำ�รูปจำ�ลองหลวงพ่อโต
วัดบางพลี ใหญ่ ใน ซึ่งเป็นพระพุทธรูปที่ ชาวบ้านในท้องที่ เคารพนับถือ และตั้งบนเรื อล่องไปตามลำ �คลองสำ�โรง
และถือเป็นประเพณีปฏิบัติมาจนถึงปัจจุบันกิจกรรมสำ�คั ญของประเพณีรับบัว อำ�เภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ
คือ การแห่องค์จำ�ลองของพระพุทธรูปหลวงพ่อโต ที่ ชาวอำ�เภอบางพลี และประชาชนทั่วไปเคารพสักการะ โดยจะมี
การแห่ทางเรือไปตามคลองสำ�โรง อำ�เภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ ในวันขึ้น ๑๓ คํ่า เดือน ๑๑ ประชาชนที่มี
บ้านเรือนอยู่ตามสองฝั่งคลองในเส้นทางที่เรือแห่องค์จำ�ลองหลวงพ่ อโตแล่นผ่านจะประดับธงทิวและตั้งโต๊ะหมู่บูชา
ต้อนรั บขบวนเรือ ในวันขึ้น ๑๔ คํ่ า จะเป็นการแห่ขบวนเรือแห่ องค์หลวงพ่อโตจำ �ลอง และจัดให้มีการรับบัวขึ้น
โดยประชาชนผู้มี จิตศรัทธาจะตั้งจิตอธิ ษฐานพร้อมพนมมือด้วยดอกบัว ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ แทนองค์สัมมาสัมพุทธเจ้ าแล้ว
โยนดอกบัวด้วยความเคารพไปยั งเรือแห่องค์ จำ�ลองหลวงพ่อโตที่แห่มารับบัว ประเพณีรับบัวมีความสำ�คัญในด้ าน
ความเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่บรรพบุรุษของชาวบางพลีได้มอบไว้ให้ลู กหลานและชนรุ่นหลัง ตลอดจนการสะท้อน
ความเชื่อและความศรัทธาในพุทธศาสนาของผู้ คนที่อาศัยในบริเวณดังกล่าว
ประเพณีรับบัว ได้รับการขึ้ นทะเบียนเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติประจำ�ปีพุ ทธศักราช ๒๕๕๕