Page 88 - dcp3

77
มีดอรัญญิก
เรียบเรี ยงโดย กรมส่งเสริมวัฒนธรรม
มีดอรัญญิก เป็นมีดที่ทำ�ด้วยเหล็กกล้า ตี จนเนื้อ เหล็กแน่น
แข็งแรง ตัวมีดคมบาง แต่ ไม่แตกหรือบิ่น แหล่ งผลิตมีดอรัญญิก
อยู่ที่บ้านต้นโพธิ์และบ้านไผ่หนอง ตำ�บลอรัญญิก อำ�เภอนครหลวง
จังหวัดพระนครศรีอยุธยา การทำ�มีดอรัญญิ กเริ่มจากการคัดเลือก
เหล็กเส้น ขนาดตามความเหมาะสม ตัดตามขนาดที่ต้องการ เผาไฟ
ให้ได้ที่ แล้วนำ �มาตี ขึ้นรู ป จากนั้นนำ�กลั บไปเผาไฟซํ้า ตี เพื่อ
ตบแต่งอีกครั้งให้มี ความคม นำ�ไปเผาไฟเพื่อชุบแข็ งอีกครั้งหนึ่ งแล้วนำ�ไปเข้าด้ ามเป็นขั้นตอนสุดท้าย
การ “ตีมีด” แม้มี กลวิธี ไม่ซั บซ้อน แต่ผู้ ตีต้องมีทักษะและต้ องทำ�งานร่ วมกันหลายคน เช่น คนตีพะเนิ น
(ค้อนใหญ่ ) ต้องฝึ กหัดตีร่วมกันให้ได้ จังหวะ ไม่ขัดกัน รู้ว่ ามีดรูปไหนควรตี ตรงไหน และจะต้องคอยฟั งสัญญาณ
การใช้เสียงของผู้จับเหล็ก ที่ เรียกว่า “หน้าเตา” ซึ่งจะต้องเป็นคนที่มีความรู้เกี่ ยวกับการทำ�มีดอย่างดีเยี่ยม จนได้
เครื่องเหล็กคุณภาพดีมีชื่ อเสียงเป็นที่รู้ จักทั่ วประเทศ
มีดอรัญญิก ได้รับการขึ้ นทะเบียนเป็นมรดกภูมิ ปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติประจำ�ปีพุ ทธศักราช ๒๕๕๒