61
เรี
ยบเรี
ยงโดย ศาสตราจารย์
สุ
กั
ญญา สุ
จฉายา
ไก่
ชนไทย พั
ฒนามาจากไก่
บ้
านที่
มี
ถิ่
นกำ
�เนิ
ดในดิ
นแดนแถบเอเชี
ยตะวั
นออกเฉี
ยงใต้
มี
ชื่
อวิ
ทยาศาสตร์
ว่
า
Gallus
gallus Domesticus
ไก่
เป็
นสั
ตว์
เลี้
ยงของชาวนาไทยมานมนาน ไม่
สามารถระบุ
หลั
กฐานได้
แน่
ชั
ดเพราะอาหารหลั
กของไก่
คื
อข้
าวเปลื
อกและแมลงต่
างๆ คนในวั
ฒนธรรมข้
าวจึ
งล้
วนเลี้
ยงไก่
ควบคู่
มากั
บควายหรื
อวั
วที่
ใช้
ในการทำ
�นาขณะเดี
ยวกั
น
ธรรมชาติ
ของไก่
ตั
วผู้
นั้
นมี
ความเป็
นนั
กสู้
ที่
ชอบจิ
กตี
กั
นเป็
นประจำ
� เด็
กผู้
ชายในอดี
ตจึ
งนิ
ยมนำ
�ไก่
มาเล่
นชนกั
นและพั
ฒนา
เป็
นการละเล่
นพื้
นบ้
านและการพนั
นไปในที่
สุ
ด โดยมี
ค่
านิ
ยมว่
าผู้
ที่
มี
ไก่
ชนเก่
งไว้
ครอบครองแสดงถึ
งบารมี
และความเป็
น
ลู
กผู้
ชายขณะเดี
ยวกั
น ไก่
ชนในอุ
ดมคติ
ของนั
กเลงไก่
ไทยควรจะมี
ลั
กษณะ
“เชิ
งไทยไวพม่
าหนั
งหนาแบบเวี
ยดนาม”
กล่
าวคื
อมี
ฝี
มื
อในการชนแบบไก่
ชนสายพั
นธุ์
ไทยมี
ความว่
องไวแบบไก่
ชนสายพั
นธุ์
พม่
าและมี
ความอดทนสู
งแบบไก่
ชนสายพั
นธุ์
เวี
ยดนาม
ไก่
ชนสายพั
นธุ์
ไทยเป็
นไก่
ขนาดกลางมี
นํ้
าหนั
กประมาณ ๓ กิ
โลกรั
ม ลั
กษณะเด่
นของเชิ
งไก่
สายพั
นธุ์
ไทย คื
อเป็
นไก่
กอดไก่
ล็
อคกดหั
วจิ
กตี
ขณะชนจะคลุ
กเข้
าวงในเอาหั
วมุ
ดงั
ดปี
กฝ่
ายตรงข้
ามแล้
วหมุ
นเป็
นวงกลมหาจั
งหวะ เมื่
อได้
จั
งหวะ
จะจิ
กหั
วฝ่
ายตรงข้
ามแล้
วจึ
งกระโดดเตะ(ตี
)
การละเล่
นไก่
ชนมี
อยู่
ในสั
งคมไทยมาอย่
างยาวนาน ดั
งปรากฏในตำ
�นานนิ
ทานและพงศาวดารเช่
นนิ
ทานเรื่
อง
นางสิ
บสองพระรถเสน
มี
ไก่
ชนตั
วเก่
งสามารถชนไก่
ชนะเจ้
าเมื
องชาวบ้
านแถบอำ
�เภอพนั
สนิ
คม จั
งหวั
ดชลบุ
รี
เชื่
อกั
นว่
าไก่
ชน
พั
นธุ์
ท้
องถิ่
นที่
เรี
ยกว่
า ไก่
พระรถ สื
บสายพั
นธุ์
มาจากไก่
พื้
นเมื
องแถบเมื
องโบราณในจั
งหวั
ดชลบุ
รี
และฉะเชิ
งเทราที่
เรี
ยกว่
า
เมื
องพระรถ ส่
วนหลั
กฐานทางพงศาวดารปรากฏเรื่
องการชนไก่
ของพระนเรศวรกั
บพระมหาอุ
ปราชาแห่
งหงสาวดี
ครั้
งยั
ง
ประทั
บอยู่
ในฐานะเชลยที
่
พม่
าไก่
ของพระนเรศวรที่
ชนะเป็
นไก่
ชนสายพั
นธุ์
ไทยที่
เรี
ยกว่
า ไก่
เหลื
องหางขาวหรื
อไก่
พระเจ้
า
ห้
าพระองค์
ชาวบ้
านถื
อว่
าไก่
สายพั
นธุ์
นี้
เป็
นไก่
เจ้
าไก่
งามไก่
สง่
าลั
กษณะคื
อ ปากขาวขาขาวเดื
อยขาวเล็
บขาวและหางขาว
แต่
ละภู
มิ
ภาคของไทยมี
ความนิ
ยมไก่
ชนสายพั
นธุ์
แตกต่
างกั
นดู
ได้
จากสี
ขนและรู
ปร่
างลั
กษณะปั
จจุ
บั
น สายพั
นธุ์
ไก่
ชนที่
ได้
การรั
บรองจากสมาคมอนุ
รั
กษ์
และพั
ฒนาไก่
พื้
นเมื
องไทยมี
ทั้
งหมด ๑๐ สายพั
นธุ์
ได้
แก่
๑. เหลื
องหางขาว (พั
ฒนามาจากไก่
อู
แถบบ้
านกร่
าง อำ
�เภอเมื
อง จั
งหวั
ดพิ
ษณุ
โลก)
๒. ประดู่
หางดำ
� (พั
ฒนามาจากไก่
อู
แถบจั
งหวั
ดสุ
พรรณบุ
รี
พระนครศรี
อยุ
ธยา ฉะเชิ
งเทรา กรุ
งเทพมหานคร สิ
งห์
บุ
รี
และอ่
างทอง)
ไก่
ชนไทย