Page 7 - dcp2

ง
คำ�นำ�
ความรู้และแนวปฏิบัติ เกี่ยวกับธรรมชาติและจักรวาล: มรดกภูมิปัญญาทางวั ฒนธรรมของชาติ เป็ นหนังสือ
ที่รวบรวมรายการมรดกภูมิปัญญาทางด้ านความรู้และแนวปฏิบัติเกี่ยวกับธรรมชาติและจั กรวาลของไทย ๔ ประเภท
ได้แก่ อาหารและโภชนาการ การแพทย์แผนไทยและการแพทย์พื้นบ้าน โหราศาสตร์และดาราศาสตร์ และการจัดการ
ทรัพยากรธรรมชาติ รวม ๔๐ รายการที่ได้คัดสรรจากคณะกรรมการฯ เสนอขึ้นทะเบียนเป็ นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม
ของชาติ
มรดกภูมิ ปัญญาทางวัฒนธรรม สาขาความรู้และแนวปฏิ บัติ เกี่ยวกับธรรมชาติ และจักรวาลเป็นมรดกภูมิปัญญา
ทางวัฒนธรรมที่เป็ น องค์ความรู้ วิ ธีการ ทักษะ ความเชื่ อ แนวปฏิบัติและการแสดงออกที่พัฒนาขึ้นจากปฏิ สัมพันธ์
ระหว่าง คนกับสภาพแวดล้อมตามธรรมชาติและเหนือธรรมชาติ สาขานี้จึงเป็นชุดความรู้ที่ครอบคลุมในหลายมิ ติหลาย
ศาสตร์ เกี่ยวข้องกับหลายสาขาหลายชุมชนท้ องถิ่นซึ่งมี ทั้งความคล้ายคลึงและแตกต่างกัน ในรายละเอี ยด ข้อสำ�คั ญ
ภูมิ ปัญญานั้นๆ ต้องแสดงให้เห็นภาพรวมลักษณะเฉพาะซึ่ งอาจมีที่มาจากความรู้ ความเชื่อ วัสดุ หรือกระบวนการของชุมชน
ผู้สืบทอดวัฒนธรรมนั้นๆ
มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ สาขาความรู้และแนวปฏิบัติเกี่ยวกับธรรมชาติและจักรวาล ที่ขึ้นทะเบียนแล้ว
รวมทั้งหมด ๔๐ รายการ แบ่งเป็น ประเภทอาหารและโภชนาการ ๒๐ รายการ การแพทย์แผนไทยและการแพทย์
พื้นบ้าน ๙ รายการ โหราศาสตร์และดาราศาสตร์ ๑ รายการ การจัดการทรัพยากรธรรมชาติ ๑๐ รายการ
คำ�บางคำ�ต้องการภาพรวมที่ครอบคลุมภูมิ ปัญญานั้นๆ ของทุกท้องถิ่น เช่น สำ�รับอาหารไทย ไก่ชนไทย เป็นต้น
แม้ข้อมูลองค์ความรู้ที่รวบรวมเสนอมายั งไม่สมบูรณ์พอ แต่คณะกรรมการฯเห็นความสำ�คัญในแง่ ที่เสี่ยงต่อการถูกคุกคาม
การฉกฉวยผลประโยชน์ในระดับนานาชาติ จึงเสนอขึ้นมาเพื่อกรมส่งเสริมวัฒนธรรมจะได้รี บดำ�เนิ นการจัดเก็บข้ อมูล
ให้ครบถ้วนต่อไป บางรายการกว่าจะได้ รับการคัดเลือกต้ องเสนอและแก้ไขข้อมูลอยู่หลายปีเพื่ อให้คณะกรรมการพิจารณา
เช่น โหราศาสตร์ไทย ดอนปู่ ตา เป็ นต้น