Page 62 - dcp2

51
ภูมิปัญญาในการรักษากระดูกหั ก
เรียบเรียงโดย กรมพั ฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์พื้ นบ้าน
ภูมิ ปัญญาในการรักษากระดูกหั กของหมอพื้นบ้าน เป็ นองค์ความรู้ที่ได้ รับการถ่ ายทอดจากครูหมอในท้องถิ่ น
ประกอบด้ วยองค์ความรู้ ๔ ด้านได้ แก่ ๑. การตรวจวินิจฉัยอาการ ๒. การรั กษา/บำ�บัด ๓. การดู แลและการฟื้นฟู
๔. ความเชื่อและข้อห้ามในระหว่ างการรักษา ดังนี้
๑. การตรวจวิ นิจฉัยอาการ หมอพื้นบ้านจะซักถามผู้ป่วยถึงสาเหตุและสภาพการเกิ ดอุบัติ เหตุ โดยการสังเกต
จากสภาพร่ างกายที่ผิ ดปกติและความเจ็บปวดการจับต้องอวั ยวะส่วนที่หัก เป็นต้น
๒. การรักษา/บำ�บัด มี ๔ วิธี คือ การจัดกระดูกเข้าที่ การทานํ้ามั น การใช้คาถา และการเข้าเฝือกตามสภาพ
การจัดกระดูกเข้าที่ หมอพื้นบ้านจะใช้วิ ธีการเบี่ยงเบนความสนใจของคนไข้ โดยการชวนพูดคุ ยเพื่อให้ผู้ป่วยลืม
อาการเจ็ บปวดชั่วขณะ
การทานํ้ามัน นํ้ามันที่หมอพื้นบ้านใช้มี หลายชนิด ได้แก่ นํ้ามั นมะพร้าว นํ้ามันงา นํ้ามั นละหุ่ง นํ้ามั นเลียงผา
(ในกรณีที่มีบาดแผล) นํ้ามั นที่ใช้จะมีสรรพคุณบรรเทาอาการอักเสบประสานกระดูกให้ติดเร็วขึ้ น ช่วยคลายเส้ นและลด
อาการบวม สมุนไพรที่นำ�มาใช้เป็นส่วนผสมในการทำ�นํ้ามันทาหรือนวด เช่น หัวไพร หญ้าแพรก ว่านนางคำ� เถาเอ็นอ่อน
พญาไร้ใบขมิ้ นใบ พลับพลึง
การใช้คาถาอาคม หมอพื้ นบ้านส่วนใหญ่เชื่อว่าคาถาอาคมช่วยในการรักษากระดูกหัก รวมทั้งมีผลเชิงจิ ตวิทยา
ที่สร้างความมั่นใจหรืออบอุ่ นใจให้กับผู้ป่วยและญาติพี่น้องที่มาให้กำ�ลังใจ อาทิ การร่ ายคาถาเสกทำ�นํ้ามั น คาถาประสาน
กระดูกคาถาช่วยลดอาการปวดคาถาห้ามเลือด
การเข้าเฝือก อุปกรณ์การรักษากระดูกหักของหมอพื้นบ้าน ได้แก่ เฝือกไม้ไผ่หรือท่อพีวี ซี โดยนำ�ไม้ไผ่หรือท่อพีวีซี
วั ดขนาดให้พอดีกับอวัยวะส่วนที่ หักโดยให้บริเวณที่ หักอยู่กึ่งกลางความยาวของไม้และสามารถขยั บได้ ตามสภาพของ
การบาดเจ็ บ นอกจากนี้ยังใช้ ฟองนํ้า สำ �ลี ผ้าก๊อซสำ �หรับพันรอบเฝือกด้านในเพื่อป้ องกันเฝือกไม้เสี ยดสีกับผิวของผู้ ป่วย
และเป็ นส่วนรองรับนํ้ามันที่ใช้ในการรักษาก่อนดามเฝือก โดยมีการมัดหัวและท้ายของเฝือกด้วยเชือกหรือด้ายให้แน่น
เพื่ อป้องกันส่วนที่บาดเจ็บเคลื่ อนไหว
๓. การดู แลและการฟื้นฟู หมอพื้นบ้านจะนัดผู้ ป่วยมาดูอาการเป็นระยะๆ โดยเฉพาะในช่วงแรกของการใส่เฝือก
เพื่ อมาดูแผลและทานํ้ามั นให้ใหม่