Page 10 - dcp1

1
บทนำ�
การขึ้นทะเบี ยนมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ
มรดกภูมิ ปัญญาทางวัฒนธรรม เป็นสมบัติ อันลํ้าค่าที่บรรพบุ รุษได้สร้ างสรรค์ สั่งสม และสืบทอดมาถึงลูกหลาน
รุ่นต่อรุ่น มรดกภู มิปัญญาทางวัฒนธรรม หมายถึง การปฏิบัติ การเป็นตัวแทน การแสดงออก ความรู้ ทักษะ ตลอดจนเครื่องมือ
วั ตถุ สิ่งประดิษฐ์ และพื้นที่ทางวัฒนธรรมที่เกี่ยวเนื่องกับสิ่งเหล่านั้น ซึ่งชุมชน กลุ่มชน และในบางกรณีปัจเจกบุคคล
ยอมรับว่าเป็นส่ วนหนึ่งของมรดกทางวัฒนธรรมของตน มรดกภูมิ ปัญญาทางวัฒนธรรมซึ่ งถ่ายทอดจากคนรุ่ นหนึ่ง
ไปยังคน อีกรุ่นหนึ่ งนี้ เป็นสิ่งซึ่งชุมชนและกลุ่มชนสร้างขึ้นใหม่อย่างสม่ าเสมอ เพื่อตอบสนองต่ อสภาพแวดล้อมของตน
เป็ นปฏิสัมพันธ์ที่กลุ่ มชนมี ต่อธรรมชาติ สังคม และประวั ติศาสตร์ของตน และทำ�ให้กลุ่ มชนเกิดความรู้สึก สำ�นึ กใน
อัตลั กษณ์ทางวัฒนธรรมของตน
การประกาศขึ ้นทะเบียนมรดกภูมิ ปั ญญาทางวัฒนธรรมของชาติ เป็นหนทางหนึ่ งในการปกป้องคุ้ มครอง
เพื่อไม่ให้เกิดการสูญเสีย อัตลักษณ์ และสูญเสียภูมิปัญญาที่เป็นองค์ความรู้ทางวัฒนธรรมซึ่งเป็นข้อมู ลสำ�คัญของประเทศชาติ
และยังเป็นหนทางหนึ่งในการประกาศความเป็นเจ้าของมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมต่างๆ ในขณะที่ ยังไม่มีมาตรการ
ทางกฎหมายที่จะคุ้มครองมรดกภู มิปัญญาทางวั ฒนธรรมของชาติ ทั้งนี้ กีฬาภูมิ ปัญญาไทย เป็น ๑ ใน ๗ สาขาของ
มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมที่กรมส่งเสริมวัฒนธรรมประกาศขึ้นทะเบี ยนมรดกภูมิ ปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ
ความหมายของกีฬาภูมิปัญญาไทย
กีฬาภูมิ ปัญญาไทย หมายถึง การเล่ น เกม กีฬา และศิลปะการต่อสู้ ป้องกันตัว ที่ มีการปฏิบัติกันอยู่ในประเทศไทย
และมีเอกลักษณ์สะท้อนวิถีไทย
ประเภทของกีฬาภูมิปัญญาไทย
๑. การเล่นพื้นบ้าน หมายถึง กิจกรรมการเคลื่อนไหวทางกายที่ ทำ�ด้วยความสมั ครใจ ตามลักษณะเฉพาะของ
ท้องถิ่น เพื่อให้เกิดความสนุ กสนานเพลิดเพลิน เกิดความรักและความสามัคคีในหมู่คณะ โดยไม่มี กฎกติกาที่แน่นอนแต่
เป็นการตกลงในกลุ่มผู้ เล่นในแต่ละครั้ง
๒. เกมพื้นบ้าน หมายถึ ง กิจกรรมการเคลื่อนไหวทางกายที่มี ลักษณะของการแข่งขัน มีกฎกติกาง่าย ๆ ที่ ผู้เล่น
ยอมรับ เพื่อความสนุกสนานเพลิดเพลิน เกิดความรักและความสามัคคีในหมู่คณะ
๓. กี ฬาพื้นบ้ าน หมายถึง การแข่ งขันทักษะทางกายที่ต้ องใช้ความสามารถทางการเคลื่อนไหว มีลั กษณะของ
การแข่งขันที่มุ่งหวังผลแพ้ชนะ โดยมีกฎกติ กาที่เป็นลักษณะเฉพาะถิ่น
๔. ศิ ลปะการต่อสู้ป้องกันตั ว หมายถึง วิ ธีการหรือรู ปแบบการต่อสู้ที่ใช้ ร่างกายหรืออุปกรณ์ โดยได้รับการฝึ กฝน
ตามวัฒนธรรมที่ได้ รับการถ่ายทอดกันมา