ชุ
มชนบ้
านผาบ่
อง
ชุ
มชนท่
องเที่
ยว
เชิ
งวั
ฒนธรรม
ตำบลผาบ่
อง อำเภอเมื
องแม่
ฮ่
องสอน จั
งหวั
ดแม่
ฮ่
องสอน
4
ก่
อนวั
นประเพณี
ปอยส่
างลองหนึ่
งวั
น เด็
กชาย ผู้
ชายทุ
กคนที่
เข้
าร่
วม
ประเพณี
นี้
จะต้
องปลงผมและอาบน้
ำให้
สะอาดที่
สุ
ด และเจิ
มด้
วยน้
ำหอม แต่
งกาย
ด้
วยชุ
ดเสื้
อผ้
าเครื่
องประดั
บต่
างๆ แต่
ส่
วนใหญ่
จะไม่
ใส่
เครื่
องประดั
บที่
เป็
นของจริ
ง
โดยมากจะเป็
นเพชร พลอยและทองที่
ทำขึ้
นมาเหมื
อนจริ
งเท่
านั้
น ทั้
งนี้
เพราะกลั
ว
ของมี
ค่
าสู
ญหายระหว่
างการแห่
ส่
างลอง แต่
ก็
มี
บางคนที่
มี
ฐานะ ให้
ลู
กหลานใส่
ของจริ
ง
นอกจากนั้
นยั
งมี
การแต่
งหน้
าแต่
งตาด้
วยสี
สั
นที่
จั
ดจ้
านให้
ส่
างลอง (ลู
กแก้
ว) ดู
สวยงาม
มี
สง่
าราศี
เหนื
อคนทั่
วไป
วั
นแรกของปอยส่
างลอง
หรื
อชาวบ้
าน
จะเรี
ยกกั
นว่
า “วั
นเอาส่
างลอง” จะเริ่
มด้
วยขบวนแห่
ลู
กแก้
ว ซึ่
งลู
กแก้
วก็
จะมี
การแต่
งกายอย่
างสวยงาม
เปรี
ยบเหมื
อนกั
บเทวดาตั
วน้
อยๆ แห่
ไปรอบๆ เมื
อง
ตามถนนหนทางต่
างๆ ซึ่
งในขบวนแห่
ก็
จะประกอบ
ไปด้
วยเสี
ยงดนตรี
อั
นแสดงถึ
งความสนุ
กสนานรื่
นเริ
ง
จากเครื่
องดนตรี
ของไทใหญ่
ได้
แก่
มองเซิ
ง (ฆ้
องชุ
ด)
ฉาบและกลองมองเซิ
ง (กลองสองหน้
า)
ในอดี
ตนั้
นการแห่
ลู
กแก้
วไปรอบๆ เมื
อง จะให้
ลู
กแก้
วขี่
ม้
า แต่
ปั
จจุ
บั
น
ก็
เปลี่
ยนไปเพราะม้
านั้
นไม่
ได้
หากั
นง่
ายๆ เหมื
อนดั
งเช่
นสมั
ยก่
อน ในสมั
ยปั
จจุ
บั
น
ก็
จึ
งแห่
ลู
กแก้
วโดยการให้
นั่
งเก้
าอี้
แล้
วนำไปใส่
หลั
งรถยนต์
แห่
ไปรอบเมื
องแทน
ในขบวนแห่
ลู
กแก้
วแต่
ละคนจะมี
ผู้
ติ
ดตามซึ่
งอาจเป็
นพ่
อหรื
อญาติ
พี่
น้
องที่
เป็
นผู้
ชาย
เพราะลู
กแก้
วเปรี
ยบเสมื
อนเป็
นเทวดา ต้
องใส่
ถุ
งเท้
าสี
ขาวตลอดทั้
ง ๓ วั
นที่
จั
ดงาน และ
ห้
ามไม่
ให้
ลู
กแก้
วได้
เหยี
ยบพื้
น ดั
งนั้
นเวลาไปที่
ใดก็
ต้
องมี
คนคอยแบก (ม้
าขี่
) หรื
อนำขี่
คอ
ไปยั
งที่
ต่
างๆ และก็
ต้
องมี
อี
กคนหนึ่
งทำหน้
าที่
กางร่
มที่
มี
ยอดสู
งประดั
บทองกั
นแดด
ไม่
ให้
ลู
กแก้
วต้
องโดนแดดเผา นอกจากนี้
ยั
งมี
คนที่
ต้
องดู
แลเพชรพลอยของมี
ค่
าต่
างๆ
ที่
ลู
กแก้
วสวมใส่
อยู่
ตลอดเวลาเพื่
อป้
องกั
นการตกหล่
นหรื
อโดนลั
กขโมย จากนั้
น
เมื่
อขบวนแห่
รอบเมื
องเสร็
จสิ้
น ก็
จะเป็
นขบวนแห่
ลู
กแก้
วเหล่
านั้
น ไปเยี่
ยมญาติ
ๆ ที่
บ้
าน
หรื
อบางที
อาจเป็
นผู้
สู
งอายุ
ผู้
อาวุ
โส และบุ
คคลสำคั
ญๆ ในชุ
มชน เพื่
อไปแสดง
ความเคารพนั
บถื
อ และรั
บศี
ลรั
บพร จากนั้
นญาติ
ๆ และผู้
สู
งอายุ
ก็
จะใช้
ด้
ายสี
ขาว
ผู
กข้
อมื
อให้
ลู
กแก้
วทุ
กคน เพื่
อป้
องกั
นวิ
ญญาณชั่
วร้
าย และบางที
ก็
จะให้
ของกำนั
ล
แก่
ลู
กแก้
ว บางคนอาจให้
เป็
นเงิ
น บางคนให้
ขนม เป็
นต้
น