66
บู
รพศิ
ลปิ
น พ.ศ. ๒๕๕๘
หม่
อมหลวงบุ
ปผา (กุ
ญชร) นิ
มมานเหมิ
นท์
เกิ
ด
๑๗ กุ
มภาพั
นธ์
พ.ศ. ๒๔๔๘
ที่
วั
งบ้
านหม้
อ กรุ
งเทพมหานคร
ถึ
งแก่
กรรม
๑๗ มกราคม พ.ศ. ๒๕๐๖
ยุ
คสมั
ย
รั
ตนโกสิ
นทร์
(รั
ชกาลที่
๕ - รั
ชกาลที่
๙)
ประวั
ติ
และการทำ
�งาน
หม่
อมหลว งบุ
ปผา นิ
มมาน เ หมิ
นท์
นามสกุ
ล เ ดิ
ม กุ
ญชร
เป็
นธิ
ดาของเจ้
าพระยาเทเวศรวงศ์
วิ
วั
ฒน์
(หม่
อมราชวงศ์
หลาน กุ
ญชร)
และหม่
อมมาลั
ย เมื่
ออายุ
๔ ขวบ หม่
อมเจ้
าหญิ
งชมในกรมหลวงวงษาธิ
ราชสนิ
ท
ซึ่
งมี
ศั
กดิ์
เป็
นอาของเจ้
าพระยาเทเวศรวงศ์
วิ
วั
ฒน์
ขอไปเป็
นบุ
ตรบุ
ญธรรม
จึ
งได้
เข้
าไปอยู่
ในพระบรมมหาราชวั
ง จนอายุ
๑๓ ปี
จึ
งกลั
บออกมาอยู่
วั
งบ้
านหม้
อตามเดิ
ม และเข้
ารั
บการศึ
กษาที่
โรงเรี
ยนเซนต์
โยเซฟคอนแวนต์
จนกระทั่
งจบชั้
นมั
ธยมปี
ที่
๘ ทางภาษาฝรั่
งเศส ขณะศึ
กษาในโรงเรี
ยนนี้
ได้
รั
บการฝึ
กฝนด้
านกิ
ริ
ยามารยาทและความเป็
นระเบี
ยบเรี
ยบร้
อยและ
ส่
งเสริ
มให้
รั
กการอ่
านหนั
งสื
อจากแม่
ชี
มาร์
กาเร็
ต ซึ่
งเป็
นแรงบั
นดาลให้
อยากแต่
งหนั
งสื
อในเวลาต่
อมา จึ
งได้
แต่
ง
หนั
งสื
อเรื่
องแรกด้
วยการเขี
ยนบทละครเรื่
อง
“ดี
ฝ่
อ”
ต่
อมาเห็
นว่
าบทละครไม่
ใช่
เรื
่
องสำ
�หรั
บอ่
าน จึ
งเปลี่
ยนมา
เขี
ยนนวนิ
ยาย เรื
่
องแรกคื
อ
“ศั
ตรู
ของเจ้
าหล่
อน”
ลงพิ
มพ์
ในหนั
งสื
อพิ
มพ์
ไทยเขษม และได้
แต่
งเรื่
องอื่
นๆ อี
ก
หลายเรื่
อง เรื่
องที่
มี
ชื่
อเสี
ยงระยะแรกๆ คื
อ ความผิ
ดครั้
งแรก ลงพิ
มพ์
ในนิ
ตยสารนารี
นาถ และ
“สามชาย”
พิ
มพ์
เป็
นเล่
ม โดยโรงพิ
มพ์
ไทยเขษม
ผลงานของท่
านได้
รั
บการยกย่
องว่
าเป็
นวรรณกรรมสำ
�คั
ญที่
งดงามด้
วยภาษาเขี
ยนและเนื้
อความ ผลงานแต่
ละ
เรื่
องจะแทรกหลั
กพระธรรมคำ
�สั่
งสอนทางพระพุ
ทธศาสนา เป็
นเครื่
องเตื
อนใจและช่
วยยกระดั
บความนึ
กคิ
ดของผู้
อ่
าน
จนทำ
�ให้
สถานศึ
กษาหลายแห่
งใช้
เป็
นหนั
งสื
ออ่
านนอกเวลาเรี
ยน ใช้
นามปากกาว่
า ดอกไม้
สด
หม่
อมหลวงบุ
ปผา นิ
มมานเหมิ
นท์
ได้
สมรสกั
บนายสุ
กิ
จ นิ
มมานเหมิ
นท์
และถึ
งแก่
กรรมด้
วยโรคหั
วใจวาย
ณ บ้
านพั
กสถานทู
ตไทยในกรุ
งเดลี
(นายสุ
กิ
จ นิ
มมานเหมิ
นท์
ขณะเป็
นเอคอั
ครราชทู
ตไทยประจำ
�ประเทศอิ
นเดี
ย)
เมื่
อวั
นที่
๑๗ มกราคม พ.ศ. ๒๕๐๖ สิ
ริ
อายุ
๕๘ ปี
ผลงานสำ
�คั
ญ
นั
กเขี
ยน นวนิ
ยายและเรื่
องสั้
น นามปากกาว่
า
“ดอกไม้
สด”
ครั้
งแรกเริ่
มเขี
ยนบทละคร เรื่
อง
“ดี
ฝ่
อ”
ต่
อมา
เขี
ยนนวนิ
ยาย เรื่
องแรกคื
อ
“ศั
ตรู
ของเจ้
าหล่
อน”
ลงพิ
มพ์
ในหนั
งสื
อไทยเขษม ฉบั
บวั
นที่
๑๕ มิ
ถุ
นายน พ.ศ. ๒๔๗๒
ดอกไม้
สด มี
ผลงานนวนิ
ยายทั้
งสิ
้
น ๑๒ เรื่
อง เรื่
องสั้
น ๒๐ เรื่
อง และนวนิ
ยายที่
เขี
ยนไม่
จบอี
ก ๑ เรื่
อง ผลงาน
ที่
สร้
างชื่
อเสี
ยง ได้
แก่
ศั
ตรู
ของเจ้
าหล่
อน (๒๔๗๒), นิ
จ (๒๔๗๒), นั
นทวั
น (๒๔๘๒), ความผิ
ดครั้
งแรก (๒๔๗๓), กรรม
เก่
า (๒๔๗๕), สามชาย (๒๔๗๖ : เป็
นหนั
งสื
ออ่
านนอกเวลาเรี
ยนอยู่
ระยะหนึ่
ง), หนึ่
งในร้
อย (๒๔๗๗ : เป็
นหนั
งสื
อดี
๑๐๐ เล่
มที่
คนไทยควรอ่
าน) อุ
บั
ติ
เหตุ
(๒๔๗๗), ชั
ยชนะของหลวงนฤบาล (๒๔๗๘), ผู้
ดี
(๒๔๘๐: กระทรวงศึ
กษาธิ
การ
คั
ดเลื
อกเป็
นหนั
งสื
ออ่
านนอกเวลาชั้
นมั
ธยมศึ
กษา),พลเมื
องดี
(สมาคมนั
กประพั
นธ์
ออสเตรเลี
ยนำ
�ไปตี
พิ
มพ์
ในหนั
งสื
อชื่
อ
๑๖
สมั
ยรั
ตนโกสิ
นทร์