Page 365 - บูรพศิลปิน58

350
บูรพศิลปิน พ.ศ. ๒๕๕๘
นายหวังดี นิมา (หวังเต๊ะ)
ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง
(เพลงพื้นบ้าน) พุทธศักราช ๒๕๓๑
เกิด มีนาคม พ.ศ. ๒๔๖๘ ที่จังหวัดปทุมธานี
ถึงแก่กรรม ๒๖ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๕๕
ยุคสมัย รัตนโกสินทร์ (รัชกาลที่ ๖ - รัชกาลที่ ๙)
ประวัติและการทำ�งาน
นายหวังดี นิมา หรือที่รู้จักกันว่า “หวังเต๊ะ” เป็นบุตรของนายเต๊ ะ นิมา
หรือนายหวังเต๊ะ และนางลำ�ใย นิมา บิดามารดามีอาชีพทำ�นา และบิ ดายังเป็น
นักลำ �ตัดที่มี ชื่อในยุคนั้น ส่วนมารดาเป็นละครชาตรีมาก่อน นายหวังดีจึงเรียนรู้
ท่ารำ�จากมารดา เรียนจบชั้นประถมปีที่ ๖ ที่โรงเรียนวัดหน้าไม้ จังหวัดปทุมธานี
มีความสนใจฝึ กกระบี่กระบอง ชกมวย แต่ที่สนใจเป็นพิเศษคื อ ลำ�ตัด ได้รั บ
การถ่ายทอดมรดกอันลํ้าค่าจากบิ ดาแทบจะทุกขั้ นตอน ไม่ว่าจะเป็นลีลา ท่ าที
การแต่งเพลง ความคิดริ เริ่มสร้างสรรค์ มักติ ดตามบิดาไปแสดงตามที่ต่างๆ พออายุราว ๑๓ - ๑๔ ปี บิดาก็ นำ�ออก
แสดงด้วย บิดาได้ แต่งเพลงให้ไปหัดร้องเวลาไถนา ร้ องจนรำ�ได้พร้ อมทั้งฝึกแต่งเพลงไปด้วย นอกจากเพลงลำ�ตัดแล้ ว
ยังชำ�นาญเพลงพื้ นบ้านอื่นอีก เช่ น เพลงเรือ เพลงฉ่อย เพลงเกี่ยวข้ าว เพลงพวงมาลัย เพลงขอทาน ฯลฯ
นอกจากมีบิดาเป็นครูสอนให้แล้ ว ยังได้รั บความรู้จากครูอี กหลายท่าน เช่น ครู แก้วผมโป่ ง นายถนอม
ท่าเกษม นายจงสายสมอ นายชะโอดท่าไข่ แม่ จรูญหน้าบาก เป็นต้น
พ.ศ. ๒๕๐๕ อายุได้ ๒๖ ปี บิดาถึงแก่กรรม ก็ได้ตั้งคณะลำ�ตั ดเป็นของตัวเองใช้ชื่อ “คณะหวังเต๊ะ”
พ.ศ. ๒๔๘๕ เกิดนํ้าท่วมใหญ่กรุงเทพมหานคร ได้ไปทำ�งานบริษัทเดินเรืออิ สต์ เอเชียติก ระหว่าง พ.ศ.
๒๔๘๕ - ๒๔๘๘
พ.ศ. ๒๔๘๙ อายุครบเกณฑ์ทหาร จึงเข้าเป็นทหารจนปลดประจำ�การ
พ.ศ. ๒๔๙๒ ได้สมรสกับภรรยา ๓ คน คนแรกชื่อ นางชื่น รักษาราชวิจาร ภรรยาคนที่ ๒ ชื่ อ นางประยูร
ยมเยี่ยม และภรรยาคนที่ ๓ ชื่อ นางศรีนวล ขำ�อาจ ภรรยา ๒ คนหลังแสดงลำ�ตัดอยู่ในคณะด้วยและจัดว่ามีฝืมือดียิ่ง ทำ�ให้
คณะลำ�ตั ดเด่นทั้งฝ่ายหญิงและชาย โดยเฉพาะนางประยู ร ยมเยี่ยม ได้รับการยกย่องเชิดชูเกี ยรติเป็น ศิลปินแห่งชาติ
สาขาศิลปะการแสดง (ลำ�ตัด) ในเวลาต่อมา (พ.ศ. ๒๕๓๗)
นายหวังดี นิ มา เป็นผู้รณรงค์การแสดงลำ�ตัดที่ไม่ใช่ ออกทางหยาบโลน สองแง่สามง่ าม เพราะมองว่าไม่ ใช่
ศิลปะ และคำ�กลอนของคณะหวังเต๊ะมี ลักษณะคมคายทั้งยังศึกษาค้นคว้ าข้อมูลตลอดเวลาทำ�ให้บทเพลงที่ท่านแต่ ง
ออกมาทันสมัยอยู่เสมอ มีอยู่ระยะหนึ่ งที่การแสดงลำ�ตัดทำ�ท่าว่ าจะสูญ แต่นายหวังดี นิมา พยายามดั ดแปลงด้วยวิธี
ต่างๆ กำ�หนดเวลาแสดงให้กระชับ ด้วยความที่รักษาศิลปะของลำ�ตัดและศึกษาค้นคว้าข้อมูลด้านเพลงพื้นเมื องต่างๆ
นำ�มาสอดแทรก จึ งเป็นลำ�ตั ดคณะแรกที่ออกแสดงทางโทรทัศน์และทางสถานีวิทยุ ต่อมา พ.ศ. ๒๕๑๙ ออกเทปลำ�ตัด
คณะหวังเต๊ะ
๖๒
สมัยรั ตนโกสินทร์