Page 363 - บูรพศิลปิน58

348
บูรพศิลปิน พ.ศ. ๒๕๕๘
นายหยัด ช้างทอง
ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง
(นาฏศิลป์ - โขน) พุทธศักราช ๒๕๓๒
เกิด ๒๔ เมษายน พ.ศ. ๒๔๖๒ ที่ กรุงเทพมหานคร
ถึงแก่กรรม ๘ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๓๙
ยุคสมัย รัตนโกสินทร์ (รัชกาลที่ ๖ - รัชกาลที่ ๙)
ประวัติและการทำ�งาน
นายหยัด ช้างทอง เป็นบุตรของนายยอด และนางถนอม ช้างทอง เรียน
จบชั้นประถมศึ กษาปีที่ ๔ จากโรงเรี ยนวัดรัชฎาธิษฐาน เขตตลิ่งชัน กรุงเทพฯ
มีจิ ตใจชอบแสดงโขน จึงไปสมัครเป็นลูกศิ ษย์ ครูพานัส โรหิ ตาจล ศิลปินโขน
แสดงเป็นทศกัณฐ์ ที่มี ฝีมือหาตัวจั บยาก นายหยัดฝึ กหัดเป็นตัวยักษ์ จนมีความ
สามารถแสดงได้ ทั้งเสนายักษ์ ยักษ์ต่ างเมือง กุมภกรรณ อินทรชิต มังกรกั ณฐ์ และ
ทศกัณฐ์ โดยเฉพาะทศกัณฐ์แสดงได้ดี กว่ายักษ์อื่นๆ เมื่อโขนคณะนายพานัสไปแสดง
ที่ใด นายหยัดก็ ตามแสดงด้วย ถ้ามี ช่วงเวลาว่าง ครูก็อนุญาตให้ไปแสดงกับคณะอื่นได้ ได้ไปแสดงกับคณะไทยศิริของ
“ครูหมัน” ครูรักใคร่ เอ็นดูได้ชักชวนให้เข้ารับราชการกรมศิลปากร นายหยัดได้ไปปรึกษานายพานั ส ก็เห็นดีด้วย ดังนั้น
พ.ศ. ๒๔๘๔ ได้บรรจุเป็นข้าราชการ กรมศิลปากร
หลังสงครามโลกครั้ งที่ ๒ โขนเสื่อมความนิยมลง คนหั นไปนิยมการแสดงแบบตะวันตกมากขึ้น กรมศิลปากร
จึงให้ศิลปินโขนไปหั ดดนตรีสากลแทนการแสดงโขน รวมถึงนายหยั ด ช้างทอง ด้ วย
ต่อมาสมั ยนายธนิต อยู่โพธิ์ หัวหน้ ากองการสังคีต ได้ฟื้นฟูการแสดงโขนขึ้ นมาใหม่ แล้วนำ�ออกแสดงให้
ประชาชนชม ณ โรงละครศิลปากร ทุกวันศุ กร์ เสาร์ อาทิ ตย์ และได้มี การปรับปรุงการเรียนการสอนของโรงเรียน
นาฏศิลป์ นายหยัดก็ได้ กลับมาแสดงโขน และเป็ นครูสอนโขนตั วยักษ์ให้แก่ นักเรียนนาฏศิ ลป์ นอกจากนั้นยังเป็น
ผู้ควบคุมฝึกซ้อมการแสดงโขนของกรมศิลปากรและการแสดงนาฏศิ ลป์ชุดต่างๆ เช่น แสดงให้ ประชาชนชม แสดง
ต้อนรับคณะท่องเที่ยวชาวต่างประเทศ ถวายการรับรองพระราชอาคันตุกะของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพล
อดุลยเดชและ สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ งานรับรองแขกของรัฐบาล ส่วนราชการ สมาคม และเอกชนทั่วไป
รวมถึงการไปแสดงเผยแพร่และแลกเปลี่ยนศิลปวัฒนธรรมไทยทั้งในประเทศและต่างประเทศ ใน พ.ศ. ๒๔๙๘ - ๒๕๒๒
หลายประเทศ คือ พม่า ลาว สหภาพโซเวียต จีน ฟิ ลิปปินส์ สิงคโปร์ อินโดนี เซีย มาเลเซีย เป็นต้น
จากการที่นายหยัดเป็ นผู้สนใจใฝ่หาความรู้การแสดงโขนเพิ่มเติม ได้ฝากตั วเป็นศิษย์หลวงวิลาศวงงาม (หรํ่า
อินทรนัฏ) และบุตรชาย (นายอร่าม อินทรนั ฏ) ผู้มีความรู้ความสามารถในการแสดงโขนเป็ นทศกัณฐ์ ต่อจากนั้นก็ได้
ฝากตัวเป็ นศิษย์ท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี ได้รับการถ่ายทอดวิชาการด้านนาฏศิลป์โขน ละคร และการแสดงชุด
เบ็ดเตล็ด ทำ�ให้นายหยัดแสดงละครเป็นตัวเอกได้หลายเรื่อง
๖๑
สมัยรัตนโกสินทร์