Page 321 - บูรพศิลปิน58

306
บูรพศิลปิน พ.ศ. ๒๕๕๘
นายประสิทธิ์ ถาวร
ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (ดนตรีไทย)
พุทธศักราช ๒๕๓๑
เกิด ๙ กันยายน พ.ศ. ๒๔๖๔ ที่จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
ถึงแก่กรรม ๑๕ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๕
ยุคสมัย รัตนโกสินทร์ (รัชกาลที่ ๖ - รัชกาลที่ ๙)
ประวัติและการทำ�งาน
นายประสิทธิ์ ถาวร เป็ นบุตรของนายสุด และนางฟู ถาวร เริ่ มเรียน
หนังสือที ่โรงเรี ยนประชาบาลวัดสฏางค์ จบชั้ นประถมศึกษาปีที่ ๔ เมื่อ พ.ศ.
๒๔๗๒ จึงมาเรียนต่ อที่โรงเรียนนาฏดุริยางค์ กรมศิลปากร เมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๗
จนจบชั้นมัธยมปีที่ ๓ และอบรมหลักสู ตรวิชาดุริยางค์ไทยเพิ่มเติมอีก ๑ ปี ได้รั บ
ประกาศนียบัตร เมื่ อ พ.ศ. ๒๔๘๒ หัดเรี ยนฆ้องวงใหญ่กับนายละมุด จำ�ปาเฟื่ อง
จนได้เป็ นคนระนาดเอกประจำ�วง ตั้งแต่อายุยังไม่ครบ ๑๒ ปี จากนั้นเรียนระนาดเพิ่มเติมจากครูเจริญ ดนตรีเจริญ
จนสามารถเดี่ยวระนาดได้
พ.ศ. ๒๔๗๗ อายุ ๑๓ ปี ครูทองดี นำ�ไปฝากเป็นลูกศิษย์หลวงประดิษฐ์ ไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) ท่านได้
ทดสอบจนยอมรับเป็นลูกศิ ษย์ เมื่ออายุ ครบบวช ได้บวชที่วัดจงกลณี จังหวัดพระนครศรีอยุธยา พอสึกออกมาไปเป็น
ครูสอนหนังสือที่ โรงเรียนบางบัวทอง
พ.ศ. ๒๔๙๓ เข้ารั บราชการในกองการสังคีต กรมศิลปากร เลื่ อนตำ�แหน่งสูงขึ้นตามลำ�ดั บ ย้ายไปโรงเรียน
นาฏศิลป (วิทยาลัยนาฏศิลป) จนเกษี ยณอายุราชการ เมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๔
นายประสิทธิ์ เป็นนักระนาดเอกชั้นยอดเยี่ยมของไทย เป็นผู้ที่หลวงประดิษฐ์ไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง)
ทุ่มเทฝึกฝนจนเป็นที่ถู กใจ จนในที่สุดได้ เป็นบุคคลสำ�คัญที่เปรี ยบดังหลักชั ยแห่งวิชาการดนตรีไทย ไม่เคยสร้างความ
ผิดหวังแก่ผู้ฟัง ผู้ได้พบเห็น จากความสามารถเป็นที่ประจักษ์ว่าเป็นศาสตร์แห่งการดนตรีไทย มีความลึ กซึ้งไม่ด้อยไป
กว่าศิ ลปะการดนตรีในภูมิ ภาคอื่นของโลก
นายประสิทธิ์ ถาวร ถึงแก่กรรมด้วยอาการหัวใจล้มเหลว เมื่อวันที่ ๑๕ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๕ สิริอายุ ๘๑ ปี
ผลงานสำ�คัญ
 นักดนตรี ประจำ�สำ�นัก “จุฬาลงกรณ์มหาวิ ทยาลัย” บรรเลงระนาดเอกอย่ างยอดเยี่ยม บรรเลงวง
ปี่พาทย์พม่าในประเทศไทยเป็นคนแรก ควบคุมวงดนตรีไทยไปเผยแพร่ศิ ลปวัฒนธรรม ณ ต่างประเทศ
 ประพันธ์เพลงเดี่ยวทุกชนิด ให้ทันต่อกระแสการเปลี่ยนแปลงทางสังคม ประดิษฐ์ทำ�นองเพลงระบำ�ร่อนแร่
และเพลงพม่านิมิต เพลงเทวาประสิทธิ์เถา เพลงม่านรามั ญ และเพลงเกร็ดอี กหลายเพลง ประดิษฐ์ทาง
เปลี่ยนแปลงต่างๆ เช่น เพลงแขกลพบุรี เพลงทยอยเขมร
 ครูสอนดนตรี ไทย ถ่ายทอดความรู้ ณ สถาบันต่ างๆ ได้แก่ โรงเรียนบางบัวทอง วิ ทยาลัยนาฏศิลป
กรมศิลปากร จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ฝึ กซ้อมการบรรเลงของนักเรียน นักศึกษา เผยแพร่ทางวิทยุ
กระจายเสียง
๔๐
สมัยรั ตนโกสินทร์