Page 295 - บูรพศิลปิน58

280
บูรพศิลปิน พ.ศ. ๒๕๕๘
นายเฉลิม บัวทั่ง
ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (ดนตรีไทย)
พุทธศักราช ๒๕๒๙
เกิด ๒๙ สิ งหาคม พ.ศ. ๒๔๕๓ ที่จังหวัดนนทบุ รี
ถึงแก่กรรม ๑๐ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๓๐
ยุคสมัย รัตนโกสินทร์ (ปลายรัชกาลที่ ๕ - รัชกาลที่ ๙)
ประวัติและการทำ�งาน
นายเฉลิม บัวทั่ง เป็นบุตรของนายปั้น นางถนอม บัวทั่ง บิดาเป็นนักดนตรี
ซึ่งเคยสั งกั ดอยู่ในวั งพระองค์เจ้ าเพ็ญพั ฒนพงศ์ กรมหมื่ นพิ ชั ยมหินทโรดม
และเป็นเพื่ อนรั กกั บพระยาประสานดุ ริ ยศั พท์ (แปลก ประสานศั พท์ )
เมื่อกรมหมื่นพิชัยมหินทโรดม สิ้นพระชนม์ บิดาจึงตั้งวงดนตรีเองที่บ้านคลอง
บางม่วง จั งหวัดนนทบุรี ทำ�ให้นายเฉลิม คุ้นเคยกับดนตรีปี่พาทย์มาตั้ งแต่เด็ก
พออายุได้ ๖ ปี บิดาก็จับมือให้ตี ระนาด แล้วฝึกสอนให้เรื่อยมาจนสามารถเล่น
ได้รอบวง อายุ ๑๑ ปี บิดาส่งไปเรี ยนดนตรีไทยกับพระยาประสานดุริยศัพท์ (แปลก ประสานศัพท์) ฝึกปรืออยู่ระยะ
หนึ่ง ก็ถูกส่งขึ้นไปตีระนาดถวายพระบาทสมเด็ จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ขณะทรงพระเครื่องใหญ่ซึ่งได้รับคำ�ชมเชยว่า
ฝีมือดี จะเก่งต่อไปข้างหน้ า ครั้นพระยาประสานดุริยศั พท์ ถึงแก่อนิจกรรม พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้ าเจ้าอยู่หัว
มีรับสั่งให้ พระยาอนิรุทธเทวา (ฟื้น พึ่งบุญ ณ อยุธยา) นำ�นายเฉลิมไปอยู่ด้ วย จึงมีโอกาสเข้าเฝ้าฯ พระบาทสมเด็จ
พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่วั งพญาไท ทุกเย็น และตีระนาดในการซ้อมละครที่วังพญาไท ทรงชมเชยว่า นายเฉลิมตี
ระนาดได้ดีมาก ในช่วงเวลานั้ นถือเป็นช่วงที่ ได้ศึกษาหาความรู้ด้ านดนตรีจากครู อื่นๆ อีกหลายสำ�นักรวมทั้ งสำ�นัก
จางวางทั่ว พาทยโกศล และได้ เรียนหนั งสือในโรงเรียนพรานหลวง ตั้งแต่อายุได้ ๑๑ ปี จนอายุได้ ๑๕ ปี เข้ารับราชการ
เป็นนั กดนตรีอยู่ในกรมปี่พาทย์และโขนหลวง อันถือเป็นจุดเริ่มต้นของเส้นทางของอาชีพนักดนตรีตั้งแต่บัดนั้นเป็ นต้นมา
ต่อมากรมปี่ พาทย์และโขนหลวงถูกยุบเป็ นกอง ขึ้นกับกระทรวงวังและต่อมาขึ้ นกับกรมศิลปากร เมื่อประเทศตก
อยู่ในสภาวะเศรษฐกิจตกตํ่ าทั่วโลก ท่านต้องออกจากราชการ และไปเป็ นครูสอนดนตรี ไทยที่สโมสรบันเทิ งของ
สามัคคยาจารย์สมาคม ประมาณ ๑ ปี สอนที่กรมทหารอากาศดอนเมือง ๖ เดือน และกลับเข้ ารับราชการที่กรมศิลปากร
เป็นนักการเดินหนังสือ แต่ด้วยความสามารถทางดนตรี ได้ร่วมเป็นกรรมการตัดสินปี่พาทย์ ที่จังหวัดพระนครศรี อยุธยา
เป็นเหตุให้หลวงวิจิตรวาทการ อธิบดีกรมศิลปากรขณะนั้น เห็นว่าควรให้นายเฉลิ ม บัวทั่ง ทำ�งานในกองปี่พาทย์ตามเดิม
ต่อมาลาออกจากราชการ และช่วงนั้นมีเหตุการณ์ ที่ต้องทำ�ให้ไปรับราชการในที่ต่างๆ อีกหลายแห่ง เช่น กรมที่ดิน
กรมตำ�รวจ ในที่สุดประกอบอาชีพส่วนตั วโดยสอนดนตรีตามสถาบันต่างๆ ได้ประพันธ์เพลงให้แก่แผ่นดินไว้มากมาย
และเป็นครูดนตรีไทยเรื่อยมาจนตลอดอายุ
นายเฉลิม บัวทั่ง ถึงแก่กรรมด้วยโรคมะเร็งในลำ �ไส้ เมื่อวันที่ ๑๑ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๓๐ สิริอายุ ๗๗ ปี
๒๖
สมัยรั ตนโกสินทร์