Basic HTML Version
245
บู
รพศิ
ลปิ
น พ.ศ. ๒๕๕๘
จางวางทั่
ว พาทยโกศล
เกิ
ด
๒๑ กั
นยายน พ.ศ. ๒๔๒๔ ที่
กรุ
งเทพมหานคร
(จั
งหวั
ดธนบุ
รี
เดิ
ม)
ถึ
งแก่
กรรม
๑๒ ตุ
ลาคม พ.ศ. ๒๔๘๑
ยุ
คสมั
ย
รั
ตนโกสิ
นทร์
(รั
ชกาลที่
๕ - รั
ชกาลที่
๘)
ประวั
ติ
และการทำ
�งาน
จางวางทั่
ว พาทยโกศล เป็
นบุ
ตรคนที่
๑๒ ของหลวงกั
ลยาณมิ
ตตาวาส
(เจ้
ากรมทั
บ) และนางแสง พาทยโกศล บิ
ดาเป็
นนั
กดนตรี
บรรเลงซอสามสาย
เคยเป็
นหั
วหน้
าวงดนตรี
ไทยบ้
านพระยาประภากรวงศ์
มารดา มี
ฝี
มื
อบรรเลง
เครื่
องดนตรี
จะเข้
เคยเป็
นครู
สอนเจ้
านายฝ่
ายใน ในราชสำ
�นั
กสมั
ยรั
ชกาลที่
๕
การศึ
กษาเริ่
มเรี
ยนการดนตรี
กั
บบิ
ดาและมารดา ซึ่
งต้
นตระกู
ล
ฝ่
ายบิ
ดาเป็
นตระกู
ลนั
กดนตรี
มาตั้
งแต่
สมั
ยรั
ชกาลที่
๒ และสื
บทอดต่
อกั
นมา
เรี
ยนการต่
อเพลงกั
บนายทองดี
ชู
สั
ตย์
เรี
ยนดนตรี
เพิ่
มเติ
มกั
บครู
รอด จนมี
ฝี
มื
อ
ในการบรรเลงเครื่
องดนตรี
หลายชนิ
ด จากนั้
นได้
เรี
ยนต่
อเพลงกั
บครู
ที่
มี
ชื่
อเสี
ยงอี
กหลายท่
าน อาทิ
พระยาประสาน
ดุ
ริ
ยศั
พท์
(แปลก ประสานศั
พท์
) และครู
คนสุ
ดท้
ายคื
อ สมเด็
จพระเจ้
าบรมวงศ์
เธอ เจ้
าฟ้
าบริ
พั
ตรสุ
ขุ
มพั
นธ์
กรมพระนครสวรรค์
วรพิ
นิ
ต โดยเรี
ยนการประสานเสี
ยงแบบตะวั
นตก และโน้
ตสากล
จางวางทั่
ว พาทยโกศล มี
ฝี
มื
อและมี
ความชำ
�นาญในการบรรเลงดนตรี
ทุ
กประเภททั้
งปี่
พาทย์
และเครื่
องสาย
เคยชนะเลิ
ศการตี
ฆ้
องเล็
ก ได้
รั
บพระราชทานเหรี
ยญราชรุ
จิ
เงิ
น จากพระบาทสมเด็
จพระจุ
ลจอมเกล้
าเจ้
าอยู่
หั
ว นอกจากนี้
ยั
งได้
รั
บเลื
อกให้
เป็
นนั
กดนตรี
ยอดเยี่
ยมหนึ่
งในแปดคนที่
ได้
บรรเลงปี่
พาทย์
ถวายตั
วหน้
าพระที่
นั่
งอี
กด้
วย ต่
อมาได้
รวม
กั
นเป็
นวงปี่
พาทย์
ส่
วนพระองค์
ชื่
อว่
าวงปี่
พาทย์
ฤๅษี
เมื่
อสมเด็
จพระเจ้
าบรมวงศ์
เธอ เจ้
าฟ้
าบริ
พั
ตรสุ
ขุ
มพั
นธ์
กรมพระนครสวรรค์
วรพิ
นิ
ต เสด็
จกลั
บจากยุ
โรป
พระองค์
ทรงรั
บวงดนตรี
ของจางวางทั่
ว พาทยโกศล ไว้
ในพระอุ
ปถั
มภ์
ประจำ
�วั
งบางขุ
นพรหม และใน พ.ศ. ๒๔๖๖
สมเด็
จพระเจ้
าบรมวงศ์
เธอ เจ้
าฟ้
าฯ กรมพระนครสวรรค์
วรพิ
นิ
ต ทรงจั
ดให้
มี
การประชั
นปี่
พาทย์
ที่
วั
งบางขุ
นพรหม มี
วง
ปี่
พาทย์
เข้
าแข่
งขั
นสามวง คื
อ วงพระยาเสนาะดุ
ริ
ยางค์
วงหลวงประดิ
ษฐ์
ไพเราะ (ศร ศิ
ลปบรรเลง) และวงจางวางทั่
ว
พาทยโกศล ผลการแข่
งขั
นปรากฏว่
าวงจางวางทั่
ว พาทยโกศล ชนะเลิ
ศ และนั
กดนตรี
ในวงได้
รางวั
ลชนะเลิ
ศการ
แข่
งขั
นบรรเลงเครื่
องดนตรี
ชนิ
ดต่
างๆ อี
กด้
วย ได้
แก่
นายเทวาประสิ
ทธิ์
พาทยโกศล ชนะเลิ
ศปี่
ใน นายทรั
พย์
เซ็
นพานิ
ช
ชนะเลิ
ศระนาดเอก นายช่
อ สุ
นทรวาทิ
น ชนะเลิ
ศฆ้
องใหญ่
นายสาลี่
มาลั
ยมาลย์
ชนะเลิ
ศฆ้
องเล็
ก
ใน พ.ศ. ๒๔๖๘ สมเด็
จพระปิ
ตุ
จฉาเจ้
า สุ
ขุ
มาลมารศรี
พระอั
ครราชเทวี
พระชนนี
ของสมเด็
จพระเจ้
าบรม
วงศ์
เธอ เจ้
าฟ้
าฯ กรมพระนครสวรรค์
วรพิ
นิ
ต สิ้
นพระชนม์
และในงานบำ
�เพ็
ญพระกุ
ศลทุ
กครั้
ง วงปี่
พาทย์
จางวางทั่
ว
พาทยโกศล ได้
ประโคมบรรเลงควบคู่
กั
บวงปี่
พาทย์
ของกรมมหรสพ และใน พ.ศ. ๒๔๗๒ ได้
รั
บมอบหมายให้
ทำ
�หน้
าที่
ควบคุ
มการบรรเลงดนตรี
ประกอบการแสดงละครเรื่
อง อิ
เหนา ตอน สึ
กชี
ในงานฉลองพระชั
นษาครบ ๔ รอบ ของ
สมเด็
จพระเจ้
าบรมวงศ์
เธอ เจ้
าฟ้
าฯ กรมพระนครสวรรค์
วรพิ
นิ
ต
๙
สมั
ยรั
ตนโกสิ
นทร์